Cukinia - właściwości i przepisy

Cukinia, znana również jako kabaczek lub courgette, to odmiana dyni zwyczajnej (Cucurbita pepo), której młode, niedojrzałe owoce są powszechnie spożywane. Najczęściej występuje w formie ciemnozielonej, ale istnieją także odmiany jasnozielone i żółte. Charakteryzuje się łagodnym smakiem oraz delikatną konsystencją, co czyni ją wszechstronnym składnikiem kulinarnym. Wykorzystywana jest zarówno na surowo, jak i po obróbce cieplnej. Może być smażona, pieczona, gotowana, faszerowana, grillowana lub marynowana.

Cukinia – składniki odżywcze

  • Energia: 21 kcal
  • Białko: 1,05 g
  • Tłuszcz całkowity: 0 g
  • Tłuszcze nasycone: 0 g
  • Tłuszcze trans: 0 g
  • Błonnik pokarmowy: 1,1 g
  • Węglowodany ogółem: 4,21 g
  • Cukry całkowite: 3,16 g
  • Sód: 0 mg
  • Potas: 222 mg
  • Wapń: 21 mg
  • Żelazo: 0,44 mg
  • Witamina C: 12,6 mg
  • Witamina D (D2 + D3): 0 IU
  • Cholesterol: 0 mg

Cukinia – historia i pochodzenie

Cukinia pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej, gdzie była uprawiana przez rdzennych mieszkańców na długo przed przybyciem Europejczyków. Do Europy trafiła w okresie wielkich odkryć geograficznych, jednak dopiero we Włoszech w XIX wieku wyselekcjonowano jej odmiany spożywane w formie młodych owoców. Nazwa „cukinia” pochodzi od włoskiego słowa „zucchina”, co oznacza małą dynię. Obecnie uprawiana jest na całym świecie i powszechnie wykorzystywana w kuchni.

Cukinia – odmiany

  • Black Beauty – klasyczna odmiana o ciemnozielonej skórce, często spotykana w handlu detalicznym.
  • Gold Rush – cukinia o intensywnie żółtej skórce, o nieco łagodniejszym smaku.
  • Costata Romanesco – odmiana włoska, prążkowana, z jasnozieloną skórką i wyraźniejszym smakiem.
  • Tondo di Nizza – kulista cukinia, idealna do faszerowania.
  • Zephyr – dwukolorowa odmiana (żółtozielona), delikatna i estetyczna wizualnie.

Rodzaje cukinii

  • Cukinia surowa
  • Cukinia mrożona (w postaci kostek lub plasterków)
  • Cukinia grillowana (gotowa do spożycia lub do dalszej obróbki)
  • Cukinia suszona (rzadziej spotykana, wykorzystywana do zup i potraw jednogarnkowych)
  • Cukinia marynowana (w zalewach octowych lub słodko-kwaśnych)
  • Cukinia pieczona lub smażona (często w formie placków lub chipsów)

Cukinia – zamienniki

  • Bakłażan - ma podobną konsystencję po obróbce cieplnej, ale bardziej gąbczastą strukturę. Wymaga krótszego smażenia lub pieczenia. Nie wpływa istotnie na proporcje, ale zmienia smak potrawy.
  • Ogórek - może być używany jako surowy odpowiednik w sałatkach. Nie nadaje się do gotowania ani pieczenia. Wymaga odsączenia z nadmiaru wody.
  • Dynia hokkaido - nadaje się do pieczenia i przygotowywania zup. Jest słodsza i ma gęstszą strukturę, dlatego należy zmniejszyć jej ilość w przepisie o około 10%.
  • Kalarepa - dobrze sprawdza się w wersji surowej i gotowanej, jest jednak twardsza i nieco bardziej wyrazista w smaku. Czas gotowania należy wydłużyć o kilka minut.

Co zrobić z cukinii?

Cukinia to wszechstronny składnik kuchni śródziemnomorskiej, francuskiej, włoskiej, bałkańskiej oraz polskiej. Wykorzystywana jest do przygotowywania zup kremów, leczo, placków, zapiekanek, dań stir-fry, potraw z grilla oraz jako składnik warzywnych makaronów (np. spiralizowany makaron z cukinii). Nadaje się również do faszerowania mięsem, ryżem lub kaszą, a także do konserwowania w formie przetworów i marynat.

Jak przechowywać cukinię?

Cukinię najlepiej przechowywać w lodówce, w dolnej szufladzie na warzywa, w luźno zamkniętej torbie foliowej lub papierowej. W takich warunkach utrzymuje świeżość przez około 4–5 dni. Nie należy jej myć przed schowaniem, aby nie przyspieszać procesu psucia. Cukinię można również zamrozić – najpierw należy ją umyć, pokroić (np. w kostkę lub plasterki), zblanszować przez 2–3 minuty, następnie schłodzić i zamrozić. Przechowywana w formie mrożonej, zachowuje przydatność do spożycia przez okres do 12 miesięcy.

Polecane przepisy