Przepisy, jak wykorzystać herbatę w kuchni

Herbata, znana również jako napar herbaciany, susz herbaciany lub liście Camellia sinensis, to popularny składnik napojów przygotowywanych z liści tego samego krzewu. W kuchni wykorzystywana jest głównie do przyrządzania aromatycznych naparów, ale coraz częściej znajduje zastosowanie także jako składnik ciast, lodów, marynat czy dań wytrawnych. W zależności od metody obróbki liści wyróżnia się różne rodzaje herbaty, zróżnicowane pod względem smaku, koloru i aromatu.

Herbata – historia i pochodzenie

Herbata wywodzi się z Chin, gdzie od ponad 5000 lat stanowiła napój rytualny oraz element codziennego życia. W Europie pojawiła się około XVII wieku dzięki handlowi prowadzonemu przez Holendrów i Brytyjczyków. Z biegiem czasu herbata stała się ważnym składnikiem kultury w krajach takich jak Japonia, Anglia, Indie czy Maroko. Obecnie uprawia się ją głównie na plantacjach w Azji, Afryce oraz Ameryce Południowej.

Herbata – odmiany

  • Herbata zielona – uzyskiwana przez szybkie suszenie i minimalne utlenianie liści
  • Herbata czarna – liście całkowicie utlenione przed suszeniem
  • Herbata biała – powstaje z młodych pąków liściowych, minimalnie przetworzona
  • Herbata oolong – częściowo fermentowana, o złożonym aromacie
  • Herbata pu-erh – poddawana fermentacji mikrobiologicznej, dojrzewająca z wiekiem
  • Herbata żółta – rzadka odmiana o delikatnym, lekko słodowym smaku

Rodzaje herbaty

  • Suszona – najczęściej spotykana, wykorzystywana do zaparzania
  • Sproszkowana – np. matcha, stosowana w kuchni do deserów i napojów
  • Z granulatu – dostępna komercyjnie w herbatach ekspresowych
  • W saszetkach – forma ułatwiająca zaparzanie, najczęściej herbata czarna lub ziołowa
  • W koncentracie – esencje herbaciane wykorzystywane w napojach gotowych

Herbata – zamienniki

  • Zioła suszone (np. mięta, rumianek) – mogą zastąpić napar herbaciany w zależności od zastosowania; warto dostosować proporcje do intensywności aromatu
  • Kawa zbożowa lub kawa – w napojach, gdzie istotna jest ciemna barwa i aromat
  • Kakao (dla herbaty czarnej w deserach) – nadaje podobnej głębi smaku, lecz zmienia profil aromatyczny
  • Yerba mate – alternatywa o podobnej funkcji naparu, o odmiennym profilu smakowym i zapachu

Co zrobić z herbaty?

Herbata jest składnikiem wykorzystywanym w kuchniach całego świata: jako napój dominujący w Azji i Wielkiej Brytanii, jako esencja używana do lodów czy kremów w kuchni francuskiej i japońskiej (zwłaszcza matcha), a także jako składnik marynat oraz dań mięsnych w kuchni chińskiej. Nadaje wyrazisty smak wywarom i syropom, a także służy do aromatyzowania deserów, szczególnie w nowoczesnym cukiernictwie. Wersje sproszkowane można dodawać bezpośrednio do ciast, polew i koktajli.

Jak przechowywać herbatę?

Herbatę należy przechowywać w szczelnie zamkniętym, suchym pojemniku, z dala od światła i obcych zapachów – najlepiej w puszce lub szczelnym słoiku. Optymalna temperatura przechowywania to temperatura pokojowa, lecz bez dostępu do wilgoci. Matchę i inne sproszkowane odmiany najlepiej przechowywać w lodówce po otwarciu opakowania. Herbaty sypane nie powinny być przechowywane w plastikowych, przezroczystych opakowaniach. Herbatę można zamrozić, ale jedynie w oryginalnie zamkniętym i szczelnie zabezpieczonym opakowaniu – rozmrożonej herbaty nie należy ponownie zamrażać.

Polecane przepisy