Pietruszka

Opis ogólny

Pietruszka, znana również jako natka pietruszki, to popularne zioło kulinarne pochodzące z regionu Morza Śródziemnego. Używa się jej zarówno w formie świeżej, jak i suszonej, dodając potrawom wyrazisty, lekko korzenny smak oraz aromat. W kuchni wykorzystuje się przede wszystkim liście pietruszki naciowej, chociaż odmiana korzeniowa znajduje zastosowanie jako warzywo. Spotykana bywa również pod nazwami: pasternak pietruszkowy, pietruszka zwyczajna czy pietruszka ogrodowa. Ma zastosowanie w wielu kuchniach świata, w tym w kuchni polskiej, śródziemnomorskiej, bliskowschodniej i skandynawskiej.

Pietruszka – składniki odżywcze

Pietruszka – historia i pochodzenie

Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) pochodzi z regionu śródziemnomorskiego, a jej uprawa sięga czasów starożytnych Greków i Rzymian. Uprawiana była nie tylko w celach kulinarnych, lecz także jako roślina ozdobna i wykorzystywana w rytuałach kulturowych. Z czasem rozpowszechniła się w całej Europie i Azji, stając się jednym z podstawowych ziół stosowanych w kuchni. W Polsce znana jest co najmniej od średniowiecza i od tego czasu pełni istotną rolę w tradycyjnej kuchni.

Pietruszka – odmiany

• Pietruszka naciowa (Petroselinum crispum var. crispum) – uprawiana dla liści, o karbowanych lub płaskich blaszkach liściowych.
• Pietruszka korzeniowa (Petroselinum crispum var. tuberosum) – uprawiana dla jadalnego korzenia i liści.
• Pietruszka włoska (pietruszka płaskolistna) – odmiana naciowa o intensywniejszym aromacie i delikatniejszym smaku.
• Pietruszka kędzierzawa – ozdobna odmiana naciowa, rzadziej stosowana w kuchni ze względu na mniej intensywny smak.

Rodzaje pietruszki

• Świeża pietruszka – najczęściej stosowana, dostępna w postaci pęczków liści.
• Suszone liście pietruszki – stosowane jako przyprawa, mniej aromatyczne niż świeże.
• Pietruszka mrożona – forma przechowawcza, umożliwiająca dłuższy czas użycia.
• Korzeń pietruszki – stosowany jako składnik zup, wywarów i dań gotowanych.

Pietruszka – zamienniki

• Kolendra – szczególnie w kuchni bliskowschodniej; posiada intensywniejszy, bardziej cytrusowy aromat. Należy uważać na intensywność smaku i dozować ostrożnie.
• Koperek – odpowiedni w potrawach, w których pietruszka pełni jedynie rolę ziołową. Koperek jest delikatniejszy i ma odmienny profil smakowy, więc nie zawsze stanowi neutralny zamiennik.
• Seler naciowy – odpowiedni zamiast korzenia pietruszki w zupach; seler ma słodkawy posmak i wpływa na aromat wywaru.
• Bazylia – przydatna w kuchni śródziemnomorskiej, szczególnie gdy pietruszka wykorzystywana jest jako składnik pesto lub sosów ziołowych.

Co zrobić z pietruszki?

Pietruszka to jeden z najczęściej stosowanych składników w kuchniach wielu regionów świata. W kuchni polskiej dodaje się ją do zup, sosów, sałatek i dań jednogarnkowych – zarówno w formie świeżej, jak i jako część włoszczyzny w przypadku odmiany korzeniowej. W kuchni śródziemnomorskiej natka pietruszki stanowi główny składnik tabbouleh i gremolaty. W kuchni francuskiej wchodzi w skład mieszanki bouquet garni. W krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej wykorzystywana jest jako aromatyczny dodatek do dań mięsnych oraz roślinnych.

Jak przechowywać pietruszkę?

Świeżą pietruszkę należy przechowywać w lodówce, owiniętą w wilgotny ręcznik papierowy i umieszczoną w zamkniętym pojemniku lub woreczku foliowym. Pozwala to utrzymać jej świeżość przez 3–5 dni. Można również przechowywać ją w naczyniu z wodą, przycinając końcówki łodyg – podobnie jak w przypadku kwiatów ciętych. Pietruszkę można też zamrozić – najlepiej posiekaną i umieszczoną w szczelnych woreczkach lub pojemnikach. Suszenie to kolejna metoda jej konserwacji, choć prowadzi do utraty części walorów aromatycznych. Korzeń pietruszki należy przechowywać w chłodnym, suchym miejscu, na przykład w piwnicy lub dolnej szufladzie lodówki.