Dania z ogórkiem

Ogórek (Cucumis sativus) to warzywo należące do rodziny dyniowatych, często spożywane w stanie surowym lub przetworzonym. Znany również jako ogórek szklarniowy, ogórek świeży lub ogórek gruntowy, wykorzystywany jest w wielu kuchniach świata ze względu na swój neutralny smak i chrupiącą strukturę. W zależności od odmiany różni się długością, kolorem skórki i zastosowaniem kulinarnym. Ogórek składa się głównie z wody i charakteryzuje się niską kalorycznością. Nie zawiera cholesterolu ani tłuszczów trans.

Ogórek – składniki odżywcze

Ogórek – historia i pochodzenie

Ogórek pochodzi z rejonów południowej Azji, przede wszystkim z terenów dzisiejszych Indii, gdzie był uprawiany już ponad 3 000 lat temu. Z czasem jego uprawa rozpowszechniła się na obszarze Bliskiego Wschodu i Europy, a obecnie jest powszechnie hodowany niemal na całym świecie. W Europie ogórek był znany już w czasach starożytnej Grecji i Rzymu jako warzywo ogrodowe i przetworowe. Polska tradycja kulinarna zna ogórek głównie w postaci kiszonej i konserwowej od kilku wieków.

Ogórek – odmiany

• Ogórek gruntowy – klasyczna, jadalna odmiana, najpopularniejsza do kiszenia i konserwowania.
• Ogórek szklarniowy – dłuższy, gładszy, używany głównie do spożycia na surowo.
• Ogórek sałatkowy – o cienkiej skórce, zwykle nie wymaga obierania.
• Ogórek mini (baby cucumber) – mały, chrupiący, popularny jako przekąska.
• Ogórek perski – krótki, bezgoryczkowy, wykorzystywany głównie w kuchni Bliskiego Wschodu.

Rodzaje ogórka

• świeży
• kiszonki (ogórek kiszony, ogórek małosolny)
• konserwowy (w zalewie octowej lub słodko-kwaśnej)
• suszone plasterki (rzadziej spotykana forma, używana np. do przekąsek lub proszków warzywnych)
• mrożony (do ograniczonych zastosowań, głównie w przemyśle spożywczym)

Ogórek – zamienniki

• Cukinia – podobna tekstura, szczególnie w formie surowej, nadaje się do sałatek i surówek. Nie wymaga zmiany proporcji w większości dań.
• Kabaczek – może zastąpić ogórek w daniach duszonych lub pieczonych, nie sprawdza się jednak w zastosowaniach surowych.
• Rzodkiewki – mogą częściowo zastąpić ogórek w surówkach, nadają pikantniejszy smak.
• Aloes jadalny – używany w niektórych kuchniach azjatyckich jako chrupiący zamiennik, szczególnie w daniach wegańskich.
• Melon ogórkowy (cucamelon) – egzotyczna alternatywa do sałatek, lekko kwaśny, nie wymaga dodatkowego przyprawiania.

Co zrobić z ogórka?

Ogórek jest powszechnie wykorzystywany w kuchniach europejskiej, azjatyckiej, bliskowschodniej i amerykańskiej. W Polsce stosuje się go w surówkach, przystawkach oraz jako składnik zup, np. ogórkowej. Stanowi bazę chłodników (np. tzatziki w kuchni greckiej lub mast-o-khiar w kuchni perskiej) oraz marynat (ogórki kiszone, konserwowe). W kuchni japońskiej cienko krojony podawany jest jako element sushi lub jako tsukemono (fermentowana przystawka). Ogórek świetnie komponuje się z nabiałem (jogurtem, śmietaną), octem i koperkiem.

Jak przechowywać ogórka?

Świeże ogórki najlepiej przechowywać w lodówce, w niskiej wilgotności, w temperaturze 8–10°C, oddzielnie od warzyw wydzielających etylen (np. pomidorów czy bananów), aby spowolnić ich dojrzewanie. Ogórki kiszone i konserwowe należy przechowywać w chłodnym, zaciemnionym miejscu – po otwarciu w lodówce. Można je również pasteryzować lub mrozić, jednak mrożone ogórki zmieniają swoją strukturę po rozmrożeniu i nadają się głównie do zup lub dań gotowanych. Z suszonych ogórków przygotowuje się przekąski lub proszki – należy je przechowywać w szczelnym opakowaniu, w suchym miejscu.