Pestki

Pestki dyni, nazywane również pepitas, to jadalne nasiona pochodzące z wnętrza owoców dyni olbrzymiej oraz innych odmian dyniowatych. Charakteryzują się zielonkawym kolorem (po usunięciu łupiny) oraz wyrazistym, orzechowym smakiem. Wykorzystywane są zarówno jako samodzielna przekąska, jak i dodatek do dań słonych oraz słodkich. Zyskują popularność jako składnik kuchni roślinnej dzięki swojej uniwersalności i intensywnemu aromatowi. W handlu dostępne są w postaci łuskanej lub niełuskanej, surowej, prażonej, solonej bądź bez dodatku soli.

Pestki dyni – składniki odżywcze

Dane dotyczą pestek dyni łuskanych, surowych, na 100 g produktu.

  • Wartość energetyczna: 24 kcal
  • Białko: 17,65 g
  • Tłuszcz ogółem: 10,29 g
  • – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
  • – kwasy tłuszczowe jednonienasycone: 2,94 g
  • – kwasy tłuszczowe wielonienasycone: 5,88 g
  • – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
  • Cholesterol: 0 mg
  • Błonnik pokarmowy: 17,6 g
  • Węglowodany (z różnicy): 23,53 g
  • Cukry ogółem: 0 g
  • Sód: 412 mg
  • Potas: 147 mg
  • Wapń: 162 mg
  • Żelazo: 2,94 mg
  • Witamina D (D2 + D3): 0 IU

Pestki dyni – historia i pochodzenie

Pestki dyni są wykorzystywane przez człowieka od tysięcy lat, zwłaszcza w Amerykach, skąd pochodzi sama dynia. Starożytne kultury Mezoameryki, takie jak Aztekowie i Majowie, stosowały je w kuchni, a także w rytuałach. Obecnie największym producentem pestek dyni w Europie jest Austria, szczególnie region Styria, znany z uprawy specyficznej odmiany dyni oleistej.

Pestki dyni – odmiany

  • Pestki dyni oleistej (Cucurbita pepo styriaca) – pozbawione łupiny, intensywnie zielone, cenione za walory smakowe i wykorzystywane do produkcji oleju dyniowego
  • Pestki dyni zwyczajnej (Cucurbita pepo) – w łupinie, stosowane w przetwórstwie przemysłowym lub łuskane ręcznie
  • Pestki dyni piżmowej (Cucurbita moschata) – mniejsze, jaśniejsze, o delikatniejszym smaku

Rodzaje pestek

  • Surowe – najczęściej wykorzystywane w przetwórstwie i gastronomii, dostępne w formie łuskanej i niełuskanej
  • Prażone – z dodatkiem soli lub bez, stosowane jako przekąska albo dodatek do potraw
  • Solone – w formie przekąski, najczęściej po uprzednim prażeniu
  • Mielone – wykorzystywane do zagęszczania zup, sosów lub jako składnik masła dyniowego

Pestki dyni – zamienniki

  • Pestki słonecznika – o podobnej formie i zastosowaniu, łagodniejszy smak; należy uwzględnić różnice w zawartości sodu
  • Orzechy nerkowca – kremowa konsystencja po zmieleniu, dobre jako zamiennik pestek dyni w pesto i pastach
  • Sezam – o intensywniejszym smaku, sprawdza się jako zamiennik w wypiekach i mieszankach ziaren
  • Migdały – stosowane jako zamiennik w granoli i jako posypka; należy uwzględnić różnice w strukturze i zawartości tłuszczów

Co zrobić z pestek dyni?

Pestki dyni są popularnym składnikiem w kuchniach wielu regionów świata – od Ameryki Południowej, przez Europę Środkową, po kraje Azji. W Austrii wykorzystuje się je do tłoczenia aromatycznego oleju dyniowego, w Meksyku stanowią bazę salsy pipián, natomiast w Europie Środkowej dodaje się je do pieczywa, sałatek i zup. W kuchni roślinnej doskonale zastępują orzechy w pesto i pastach, sprawdzają się także jako składnik granoli, domowych batoników czy panierki. Po zmieleniu mogą pełnić funkcję naturalnego zagęszczacza do sosów.

Jak przechowywać pestki dyni?

Pestki dyni należy przechowywać w suchym, chłodnym i zacienionym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku. W wersji łuskanej, aby zapobiec jełczeniu tłuszczów, najlepiej trzymać je w lodówce – szczególnie w przypadku dłuższego przechowywania. Można je również zamrażać w szczelnych woreczkach lub pojemnikach, co przedłuża ich trwałość do kilku miesięcy bez utraty aromatu i tekstury. Pestki niełuskane cechują się dłuższym okresem przydatności oraz mniejszymi wymaganiami dotyczącymi przechowywania.

Polecane przepisy