Kuchnia orientalna to nazwa odnosząca się do lokalnych potraw azjatyckich, zwłaszcza takich krajów jak Chiny, Japonia, Tajlandia, Tajwan, Indie i Korea Południowa. Dania wywodzące się z krajów Orientu stały się ostatnimi laty popularne również w Europie, w tym w Polsce. Przedstawiamy więc charakterystykę orientalnej kuchni, ciekawostki na jej temat, a także inspiracje na dalekowschodnie posiłki.
Orientalna kuchnia wyróżnia się wyjątkowo wyrazistymi smakami i aromatami. Typowe dla niej jest mieszanie ze sobą różnych smaków, co w Chinach nazywa się kuchnią pięciu przemian – 5 smaków to słodki, gorzki, kwaśny, słony oraz pikantny. Oryginalne połączenia i wyraźne smaki sprawiają, że kuchnia orientalna nigdy się nie nudzi – tym bardziej, że Azjaci dużą wagę przykładają do sposobu podawania jedzenia oraz zwracają uwagę na jego prezentację. Dlatego potrawy orientalne zwykle zachwycają paletą wielu barw.
Kuchnia orientu jest uznawana za znacznie zdrowszą w porównaniu do Europejskiej. Dominują w niej warzywa, owoce, ryż, ziarna zbóż, strączki, a także ryby oraz owoce morza. Mięso stanowi natomiast zwykle jedynie dodatek smakowy. Dlatego Azjaci długo żyją i rzadko zapadają na choroby cywilizacyjne, takiej jak np. nowotwory, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, otyłość czy cukrzyca. Ich dieta jest także uboga w nabiał i cukier. Potrawy orientalne są pełne zdrowych i aromatycznych przypraw, które wzmacniają odporność organizmu oraz pomagają zapobiegać wielu chorobom.
Do najpopularniejszych potraw kuchni orientalnej można zaliczyć m.in. sajgonki, czyli farsz z ryby, warzyw lub mięsa zawijany w ryżowy papier. Azjaci często gotują również zupy krem – zwłaszcza w makaronem sojowym lub ryżowym. W ich diecie nie brakuje również smażonego ryżu i makaronu. Spośród mięsa najczęściej preferują kurczaka, np. podawanego w cieście. Orientalne dania nieraz są podawane razem z grzybkami mung. Nie brakuje poza tym różnego typu potraw jarskich, zwłaszcza podawanych razem z azjatyckimi sosami oraz przyprawami. Tajskie specjały zazwyczaj powstają na bazie mleka kokosowego.
Popularna potrawa orientalna to spring rolls z dorszem i kolendrą. Jest to danie rybne z dodatkiem sosu orzechowego, makaronu ryżowego, ananasa, ogórka i aromatycznych przypraw. Świetnie nadaje się do zrobienia na wynos, np. w celu zabrania ze sobą do pracy czy szkoły. Inne danie rodem z Azji to pakora z kalafiora. Mieszkańcy Indii tak nazywają chrupiącą przekąskę będącą lokalnym fast foodem. Jej bazę stanowią warzywa zapiekane w cieście z ciecierzycy i smażone na głębokim oleju. Tego rodzaju przystawkę spożywa się na ciepło, najczęściej do herbaty.
Potpourri z kurczakiem to jednogarnkowa potrawa na bazie kurczaka warzyw strączkowych z dodatkiem ostrych przypraw, takich jak m.in. imbir, masala dhansak, czosnek czy cebula. Pikantny smak jest przełamany słodkością batatów. Ciekawym pomysłem na pożywny obiad może być również orientalna kasza owsiana z bobem, czosnkiem i imbirem. Na deser w orientalnej kuchni króluje natomiast pudding ryżowy z mlekiem kokosowym z dodatkiem ryżu, płatków migdałowych i kokosowych oraz wanilii.
Kuchnia orientalna wyróżnia się wykorzystywaniem wielu aromatycznych przypraw, zazwyczaj o mocnym smaku i aromacie. Do najczęściej używanych można zaliczyć m.in. curry, kmin rzymski, kurkumę, chilli, trawę cytrynową, imbir, kolendrę, kardamon, pieprz oraz czosnek. Popularne w krajach orientalnych są również różnego typu mieszanki wielu przypraw o różnym smaku – przykładem tego może być chociażby masala, powstająca z takich przypraw jak kardamon, czarny pieprz, mielone ziele angielskie, kumin, kolendra, kurkuma oraz imbir. W Polsce mieszanka przypraw azjatyckich często jest dostępna w sklepach pod nazwą „Przyprawa 5 Smaków”.
Orientalna kuchnia doczekała się licznych ciekawostek na swój temat. Najbardziej popularne w krajach azjatyckich są kwaśne potrawy, ponieważ ludzie wierzą, że ich spożywanie zapewnia szczęście. Słodki smak ma natomiast przywracać utraconą energię. Rodowici mieszkańcy Azji, a zwłaszcza Tajowie, wystrzegają się marnowania żywności, gdyż obawiają się kary ze strony boga ryżu. W Tajlandii unika się również jedzenia w samotności, ponieważ ma to grozić życiowym pechem.
W Indiach posiłki są spożywane bez użycia sztućców, jako że do nakładania jedzenia używa się pieczywa. Można jeść jedynie prawą ręką, gdyż lewa służy do czynności związanych z higieną osobistą. W Chinach natomiast ciekawostką jest to, że za najważniejszy posiłek w ciągu dnia uznaje się kolację. Tradycyjna kuchnia chińska liczy aż około 20 tysięcy potraw. Azjaci najczęściej spożywają posiłki przy niskim stole.
