Pistacje, znane także jako orzeszki pistacjowe, to jadalne nasiona drzewa pistacji właściwej (Pistacia vera), należącego do rodziny nanerczowatych. Charakteryzują się cienką, lekko otwartą skorupką oraz zielonkawym miąższem o słodko-orzechowym smaku. W kuchni wykorzystywane są w formie surowej, prażonej, solonej lub jako składnik past, deserów i dań wytrawnych. Oprócz tradycyjnej nazwy „pistacje” można spotkać także określenia lokalne, takie jak „zielone migdały” (stosowane w niektórych krajach Bliskiego Wschodu), choć pistacje nie są spokrewnione z migdałami.
Pistacje pochodzą z Bliskiego Wschodu, a ich uprawa sięga co najmniej 7 tysięcy lat p.n.e. Uważane są za jedne z najstarszych orzechów uprawnych. Źródła historyczne wskazują, że były cenione w starożytnej Persji i Mezopotamii, a następnie rozpowszechniły się w regionie Morza Śródziemnego. Do Europy trafiły dzięki imperium rzymskiemu. Obecnie największymi producentami pistacji są Iran, Stany Zjednoczone (głównie Kalifornia), Turcja oraz Syria.
Pistacje są charakterystycznym składnikiem kuchni Bliskiego Wschodu, perskiej, tureckiej oraz włoskiej, zwłaszcza sycylijskiej. Wykorzystuje się je zarówno w słodkich deserach – takich jak baklawa, lody pistacjowe, marcepany czy kremy – jak i w daniach wytrawnych, np. jako panierkę do mięsa, dodatek do pilawu, farsz do drobiu czy składnik sosów. Nadają potrawom charakterystycznego aromatu i faktury, często podkreślając ich wyjątkowy charakter. Pistacje stosowane są również jako dekoracja oraz składnik sałatek, serów i potraw z owocami morza.
Pistacje należy przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w chłodnym i suchym miejscu, z dala od światła słonecznego i źródeł ciepła. Surowe i łuskane najlepiej trzymać w lodówce lub zamrażarce, szczególnie przy dłuższym przechowywaniu, aby uniknąć jełczenia tłuszczów. Prażone pistacje można przechowywać w temperaturze pokojowej przez kilka tygodni, jednak dla zachowania świeżości warto umieścić je w lodówce. Pistacje można bezpiecznie mrozić – najlepiej w szczelnej torebce lub pojemniku – co pozwala przedłużyć ich przydatność do spożycia do 6–12 miesięcy.
