Margaryna, znana również jako tłuszcz roślinny utwardzany lub zamiennik masła, to produkt spożywczy wytwarzany na bazie olejów roślinnych. Służy przede wszystkim jako środek do smarowania, składnik wypieków lub dodatek do potraw. Opracowana po raz pierwszy w XIX wieku jako tańsza alternatywa dla masła, margaryna występuje w postaci twardej lub miękkiej, zazwyczaj barwionej na żółto, by przypominała masło. Skład i konsystencja margaryny mogą się różnić w zależności od producenta i przeznaczenia (np. do smarowania lub pieczenia), jednak większość produktów zawiera mieszankę tłuszczów roślinnych, emulgatorów i dodatków smakowych.
Wartości odżywcze dla margaryny w stanie surowym, porcja 100 g:
Margaryna została wynaleziona w 1869 roku przez francuskiego chemika Hippolyte’a Mège-Mourièsa, który pracował nad alternatywą dla masła na zlecenie Napoleona III. Pierwotnie margarynę wytwarzano z łoju wołowego oraz mleka, jednak z czasem zaczęto stosować oleje roślinne – szczególnie po wynalezieniu metody częściowego uwodornienia tłuszczów w XX wieku. Produkt szybko zyskał popularność jako tańszy i trwalszy odpowiednik masła, co miało znaczenie w czasie wojen i kryzysów gospodarczych.
Margaryna jest szeroko stosowana w kuchni: do smarowania pieczywa, pieczenia ciast i ciastek, przygotowywania sosów, smażenia oraz gotowania potraw jednogarnkowych. W kuchni europejskiej, szczególnie zachodnioeuropejskiej i środkowoeuropejskiej, wypiera masło ze względów cenowych oraz dostępności. Znajduje zastosowanie zarówno w gospodarstwach domowych, jak i w przemyśle spożywczym – zwłaszcza przy produkcji margaryn specjalistycznych wykorzystywanych przez cukierników i piekarzy. Jest składnikiem wielu potraw typu comfort food oraz półproduktów, takich jak kruche spody do tart czy ciastka.
Margarynę należy przechowywać w lodówce, w temperaturze od 2°C do 8°C, najlepiej w szczelnym opakowaniu ograniczającym kontakt z powietrzem i innymi zapachami. Po otwarciu powinna być zużyta w ciągu kilku tygodni, zgodnie z zaleceniami producenta. Można ją również zamrozić – najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub szczelnie zawiniętą w folię aluminiową i umieszczoną w woreczku do mrożenia. Po rozmrożeniu margaryny nie należy ponownie zamrażać.
