Jeżyny to owoce krzewów z rodzaju Rubus, należące do rodziny różowatych. W zależności od regionu bywają nazywane również ostrężynami, ostrężnicami lub czernicami. Cechują się ciemnofioletową, niemal czarną barwą oraz złożoną budową z pojedynczych pestkowców. W kulinariach wykorzystywane są przede wszystkim ze względu na intensywny smak i aromat. Najczęściej spożywa się je na surowo, w deserach, przetworach lub sokach.
Jeżyny pochodzą z umiarkowanej strefy półkuli północnej. Rośliny z rodzaju Rubus od wieków występowały dziko w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Wzmianki o ich jadalnych owocach pojawiają się już w tekstach starożytnych Rzymian i Greków. Uprawa odmian szlachetnych rozpoczęła się w XIX wieku w Stanach Zjednoczonych, gdzie opracowano wiele komercyjnych szczepów. Obecnie jeżyny rosną zarówno dziko, jak i w uprawach ogrodniczych na całym świecie.
Jeżyny wykorzystywane są w wielu kuchniach świata, szczególnie anglosaskiej, skandynawskiej i europejskiej. Są składnikiem ciast, tart, galaretek, koktajli, kompotów i sorbetów. Stanowią dodatek do dań obiadowych – zwłaszcza w postaci sosów do mięs, np. dziczyzny. Dodaje się je również do granoli, jogurtów, płatków owsianych oraz domowych przetworów, takich jak dżemy i konfitury. Wykorzystuje się je także do aromatyzowania napojów, w tym lemoniad, herbat i nalewek.
Świeże jeżyny należy przechowywać w lodówce, najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub w płytkim pojemniku wyłożonym ręcznikiem papierowym, bez przykrycia – maksymalnie przez 2–3 dni. Jeżyny bardzo szybko się psują, dlatego warto je przetworzyć lub zamrozić zaraz po zakupie lub zbiorze. Do mrożenia najlepiej ułożyć je pojedynczo na tacce, a po zamrożeniu przesypać do woreczków lub pojemników – w zamrażarce można je przechowywać do 12 miesięcy. Jeżyny w postaci suszonej, liofilizowanej lub sproszkowanej należy przechowywać w szczelnym opakowaniu, w suchym i chłodnym miejscu, z dala od światła.
