Bulion wołowy, znany także jako wywar wołowy lub rosół wołowy, to klarowny płyn uzyskiwany w wyniku długotrwałego gotowania elementów wołowych – najczęściej kości, mięsa oraz warzyw korzeniowych. Jest nieodzownym składnikiem wielu kuchni świata, stosowanym jako baza do zup, sosów i dań jednogarnkowych. Charakteryzuje się intensywnym smakiem mięsnym i bursztynowym kolorem. W gastronomii występuje zarówno w formie świeżo przygotowanej, jak i w postaci kostek bulionowych, koncentratów oraz proszków. Niekiedy spotyka się określenia regionalne, takie jak „rosołek wołowy” czy „wywar z wołowiny.”
Dla porcji 100 g gotowego bulionu wołowego (płynnego, bez dodatków):
Bulion wołowy ma długą i udokumentowaną historię w kuchni klasycznej i tradycyjnej. Wzmianki o wywarach z kości wołowych pojawiają się już w średniowiecznych księgach kucharskich, a jego intensywny smak doceniano zarówno w kuchni francuskiej, jak i środkowoeuropejskiej. W XIX wieku stał się podstawą kuchni restauracyjnej, zgodnie z francuskimi zasadami kuchni Escoffiera. W Polsce od wieków używany był jako podstawa rosołu oraz zupy jarzynowej.
Bulion wołowy stanowi podstawę wielu klasycznych potraw kuchni polskiej, francuskiej, włoskiej oraz azjatyckiej. Używa się go jako bazy do zup (takich jak rosół, zupa cebulowa czy pho), sosów redukowanych, risotta oraz dań jednogarnkowych typu gulasz czy pot-au-feu. Może być także stosowany do podlewania pieczeni, gotowania kasz i ryżu albo jako składnik marynat. W gastronomii pełni funkcję nośnika smaku i aromatu, szczególnie cenioną w daniach wymagających długiego gotowania.
Świeżo przygotowany bulion wołowy powinien być przechowywany w lodówce w szczelnie zamkniętym pojemniku i spożyty w ciągu 3–4 dni. Można go również zamrozić – po ostudzeniu należy przelać go do pojemników lub foremek (np. na kostki lodu) i przechowywać w zamrażarce do 3 miesięcy. Bulion w kostce, w proszku lub jako koncentrat należy przechowywać w suchym miejscu, z dala od światła i wilgoci, zgodnie z terminem przydatności podanym na opakowaniu. Gotowe buliony w płynie w opakowaniach typu UHT można przechowywać w temperaturze pokojowej do momentu otwarcia – po otwarciu wymagają chłodzenia i spożycia w ciągu kilku dni.
