Orzechy, znane również jako nasiona oleiste, to zbiorcze określenie grupy jadalnych nasion drzew i krzewów, takich jak orzechy włoskie, laskowe, nerkowce czy pistacje. W kuchni wykorzystywane są zarówno w całości, jak i w formie siekanej, mielonej, a także jako masło orzechowe. Charakteryzują się wysoką zawartością tłuszczów roślinnych, białka i błonnika. Występują w postaci surowej, prażonej, solonej lub jako składnik przetworzonych produktów spożywczych. Stanowią istotny element wielu tradycyjnych kuchni świata – od Bliskiego Wschodu, przez Azję, aż po Europę i Amerykę Północną.
100 g (surowe orzechy, ogółem)
Orzechy towarzyszą ludziom od tysięcy lat – archeolodzy odkryli ich pozostałości w neolitycznych stanowiskach archeologicznych. Różne gatunki orzechów pochodzą z odmiennych regionów geograficznych – orzechy włoskie z obszarów Azji Środkowej i Europy Południowej, pistacje z Bliskiego Wschodu, a nerkowce z terenów Ameryki Południowej. Z biegiem czasu, wraz z migracjami i handlem, rozprzestrzeniły się na inne kontynenty i stały się istotną częścią kuchni wielu kultur.
Orzechy wykorzystywane są w wielu kuchniach świata jako dodatek do dań głównych, deserów, wypieków, a także do past i sosów. W kuchni indyjskiej często służą jako baza do curry lub jako chrupiący dodatek do ryżu. W kuchni śródziemnomorskiej z orzechów przygotowuje się pesto lub kremowe pasty, takie jak muhammara. Kuchnia kaukaska wykorzystuje orzechy w farszach i daniach warzywnych. W Ameryce Północnej są popularnym składnikiem ciast, brownie, musli czy granoli. Orzechy można też prażyć i przyprawiać, dodając do sałatek bądź podając jako przekąskę.
Orzechy należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, najlepiej w chłodnym, ciemnym miejscu – idealnie w lodówce lub spiżarni. Należy chronić je przed wilgocią i światłem, które mogą przyspieszyć jełczenie zawartych w nich tłuszczów. Surowe, niełuskane orzechy mają dłuższy termin przydatności do spożycia. W przypadku dużych ilości lub dłuższego przechowywania zaleca się ich zamrożenie – najlepiej w szczelnych woreczkach strunowych lub pojemnikach próżniowych. Po rozmrożeniu orzechy można spożywać bezpośrednio albo delikatnie podprażyć na suchej patelni w celu przywrócenia aromatu.