Aromat do ciasta, nazywany także esencją do ciasta lub ekstraktem aromatycznym, to składnik stosowany w cukiernictwie do nadawania intensywnego smaku i zapachu wypiekom. Występuje w szerokim wyborze wariantów – od waniliowego, przez rumowy i migdałowy, po owocowe i korzenne. Używany zazwyczaj w niewielkich ilościach ze względu na skoncentrowaną formę, jest dostępny zarówno w wersji naturalnej, jak i syntetycznej. Najczęściej ma postać płynną, choć dostępne są także formy proszkowe oraz pastowane. Jego dodatek nie wpływa znacząco na strukturę ciasta, ale może istotnie zmienić jego właściwości sensoryczne.
Aromat do ciasta wywodzi się z tradycji cukierniczych, w których od wieków stosowano naturalne ekstrakty i nalewki smakowe w celu podniesienia walorów zapachowych i smakowych wypieków. Klasycznym przykładem jest ekstrakt waniliowy, pozyskiwany już od XVII wieku z owoców wanilii płaskolistnej. W XIX i XX wieku, wraz z rozwojem przemysłu spożywczego, rozpoczęto produkcję syntetycznych odpowiedników popularnych aromatów, co umożliwiło ich masowy dostęp i większą różnorodność. Obecnie aromaty do ciasta stanowią podstawowe wyposażenie zarówno domowych, jak i profesjonalnych kuchni cukierniczych na całym świecie.
Aromat do ciasta stosuje się przede wszystkim w kuchni cukierniczej – zarówno tradycyjnej, jak i nowoczesnej. Wykorzystywany jest do nadawania smaku ciastom, tortom, muffinom, ciasteczkom i różnego rodzaju kremom. Popularny w kuchni europejskiej (np. niemieckiej, francuskiej, polskiej), znajduje zastosowanie również w kuchniach Bliskiego Wschodu (np. w deserach z wodą różaną) i w niektórych częściach Azji. Aromaty używane są także do przygotowywania lodów, nadzień cukierniczych, polew oraz deserów mlecznych.
Aromat do ciasta należy przechowywać w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w chłodnym i suchym miejscu, z dala od promieni słonecznych oraz źródeł ciepła. Optymalna temperatura przechowywania wynosi od 15 do 20°C. Po otwarciu opakowania warto zużyć produkt w ciągu kilku miesięcy, choć wiele aromatów cechuje się długim okresem przydatności. Nie zaleca się zamrażania aromatów płynnych, gdyż może to wpłynąć na ich strukturę i właściwości zapachowe.
