Gzik to po prostu twaróg ze śmietaną i szczypiorkiem. Pochodzi z kuchni wielkopolskiej, ale można go znaleźć również na Kujawach. Tradycyjnie podawany jest z ziemniakami ugotowanymi w mundurkach. Potrawa ta nazywa się pyry z gzikiem i jest bardzo popularna, nie tylko w środkowo-zachodniej Polsce. Sprawdźcie, jak przyrządzić tradycyjny gzik.
Archiwum redakcji
(średnia 4.41 z 141 głosów)
Twaróg: przekładamy do miseczki i rozdrabniamy widelcem.
Szczypiorek: opłukujemy w zimnej wodzie i osuszamy ręcznikiem papierowym lub czystą ściereczką. Siekamy.
Mieszanie gzika: do miseczki z twarogiem dodajemy posiekany szczypiorek, sól, pieprz i śmietanę. Całość mieszamy łyżką lub widelcem. Sprawdzamy konsystencję i smak. Jeśli jest taka potrzeba, możemy dodać więcej przypraw i śmietany.
Porady
- Do przyrządzenia gziku najlepiej użyć twarogu półtłustego lub tłustego, ale jeśli chcemy zmniejszyć nieco kaloryczność dania, możemy wykorzystać twaróg o niższej zawartości tłuszczu. Żeby go odchudzić, możemy także zastąpić śmietanę jogurtem naturalnym lub mlekiem. W przypadku tego ostatniego musimy jednak uważać, żeby twarożek do ziemniaków lub do kanapki nie wyszedł zbyt rzadki.
- Zamiast szczypiorku możemy użyć cebuli. Gzik poznański dobrze komponuje się również z ziołami, np. koperkiem. Inne dodatki, które idą w parze z twarożkiem ze śmietaną to rzodkiewka, świeży czosnek i zielony ogórek. Niektórzy, ku zgrozie tradycyjnych Wielkopolan, wzbogacają gzik o rozdrobnione jajko na twardo. Powstaje w ten sposób urozmaicona twarogiem pasta jajeczna, idealna do kanapek.
- Jak zrobić gzik bez laktozy? W dzisiejszych czasach nie jest to wcale trudne. W sklepach spożywczych można bez problemu kupić bezlaktozowe odpowiedniki twarogu, śmietany, jogurtu lub mleka. Tradycyjny gzik jest przy tym daniem naturalnie bezglutenowym, pod warunkiem że nie serwujemy go w towarzystwie zwykłego chleba.
- Gzik przechowujemy w lodówce przez 2–3 dni, w szczelnym pojemniczku. Możemy go zabrać ze sobą na piknik lub do pracy i zjeść na drugie śniadanie. Jeśli kupiliśmy za dużo twarogu, możemy go zamrozić, ale tylko, jeśli nie dodaliśmy do niego jeszcze reszty składników.
- Miłośnicy tradycyjnej, domowej kuchni mogą spróbować zrobić własny twaróg. Proces ten nie jest zbyt trudny, ale wymaga nieco cierpliwości. Najlepszy twaróg powstaje bowiem ze zsiadłego mleka, które trzeba najpierw ukwasić, a następnie podgrzewać w niskiej temperaturze do uzyskania skrzepu.
Ziemniaki z gzikiem to tradycyjne danie pochodzące z Wielkopolski. Pyry to gwarowe określenie z tego regionu Polski na kartofle ugotowane w mundurkach, czyli w całości ze skórką. Po wyjęciu z wody można je tylko przekroić na pół lub obrać i pokroić w mniejsze kawałki. Twarożek serwujemy obok ziemniaków lub na nich. Całość możemy dodatkowo polać śmietaną. Pyry z gziką (taka odmiana także funkcjonuje w gwarze, ale jest rzadziej używana) to danie, które smakuje najlepiej, jeśli użyjemy młodych ziemniaków. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, żeby użyć innych odmian tej uniwersalnej jarzyny i przyrządzać gzik z pyrami przez cały rok.
Tradycyjny wielkopolski twarożek ze śmietaną i szczypiorkiem smakuje wybornie w połączeniu z ziemniakami z wody, ale można go też wykorzystać na inne sposoby. Oto kilka przykładów:
Ziemniaki z gzikiem tradycyjnie podawane są jako danie postne. Mogą pojawić się na stole w każdy piątek lub w dzień, kiedy obowiązuje post ścisły, czyli Środę Popielcową i Wielki Piątek. Gzik z pyrami polewa się wtedy olejem lnianym lub z gorczycy.
Komentarze