Żurawina

Opis ogólny: Żurawina (Vaccinium macrocarpon), znana również jako borówka wielkoowocowa lub amerykańska borówka żurawinowa, to owoc krzewu rosnącego głównie w Ameryce Północnej. Charakteryzuje się kwaśnym, cierpkim smakiem oraz intensywnie czerwonym kolorem. Ze względu na niski poziom cukru żurawinę rzadko spożywa się na surowo – najczęściej występuje jako suszony owoc, sok, dżem lub jako dodatek do dań wytrawnych. Wykorzystywana jest w kuchniach wielu krajów, w tym Stanów Zjednoczonych, Skandynawii i Polski, przede wszystkim jako dodatek do mięs i deserów.

Żurawina – składniki odżywcze:

Energia: 50 kcal
Białko: 0 g
Tłuszcze ogółem: 0 g
Węglowodany (w tym cukry): 12,5 g (cukry całkowite: 12,5 g)
Sód (Na): 15 mg
Witamina C (kwas askorbinowy): 25 mg
Żelazo (Fe): 0,15 mg

Wartości odżywcze_info: Podane wartości dotyczą surowej żurawiny (wartość dla 100 g produktu).

Żurawina – historia i pochodzenie: Żurawina pochodzi z terenów Ameryki Północnej, gdzie była wykorzystywana przez rdzennych mieszkańców na długo przed przybyciem osadników europejskich. Początkowo stosowano ją jako składnik potraw oraz naturalny konserwant żywności. W XVII wieku została udomowiona i zaczęto ją uprawiać na większą skalę, początkowo w rejonie Nowej Anglii. Obecnie Stany Zjednoczone i Kanada pozostają jej głównymi producentami.

Żurawina – odmiany:

Stevens – jedna z najpopularniejszych odmian uprawnych; charakteryzuje się dużymi, czerwonymi owocami i wysoką wydajnością
Ben Lear – dojrzewa wcześniej niż inne odmiany; ma ciemnoczerwony kolor i słodko-cierpki smak
Howes – późno dojrzewająca odmiana o intensywnym aromacie i długim okresie przydatności do spożycia
Early Black – drobniejsze owoce, bardzo intensywny smak; jedna z najstarszych odmian uprawnych

Rodzaje żurawiny:

Surowa – świeże owoce dostępne sezonowo; wymagają szybkiego spożycia lub obróbki
Suszona – o przedłużonej trwałości, często dosładzana; wygodna jako przekąska i składnik wypieków
Mrożona – zachowuje większość właściwości smakowych; idealna do koktajli, wypieków i sosów
W postaci soku – skoncentrowana lub rozcieńczona forma wykorzystywana głównie jako napój lub baza do sosów
W przetworach – konfitury, dżemy, galaretki i sosy; szczególnie popularne jako dodatek do mięs

Żurawina – zamienniki:

Porzeczka czerwona – ma podobnie kwaśny i cierpki smak; sprawdza się w deserach i sosach, może jednak wymagać większej ilości cukru
Wiśnie – nadają podobny kwaskowaty smak; najlepiej stosować w proporcji 1:1, szczególnie w przetworach i wypiekach
Rokitnik – silnie kwaśny owoc, bardziej intensywny w smaku niż żurawina; wymaga dostosowania ilości w przepisie
Agrest czerwony – podobny profil smakowy, choć o mniej intensywnym aromacie; sprawdzi się w kompotach i galaretkach

Co zrobić z żurawiną?: Żurawina jest powszechnie wykorzystywana w kuchni amerykańskiej jako dodatek do indyka w formie sosu lub galaretki, a także w kuchni skandynawskiej i brytyjskiej jako składnik sosów i przetworów. W Polsce najczęściej spotyka się ją jako dodatek do serów pleśniowych, pieczeni oraz pasztetów. Suszoną żurawinę dodaje się do mieszanek musli, batonów i wypieków, takich jak ciastka czy bułeczki. Owoce, zarówno świeże, jak i mrożone, mogą być wykorzystywane do przygotowywania kompotów, konfitur, kisieli oraz dań mięsnych i rybnych.

Jak przechowywać żurawinę?: Świeżą żurawinę należy przechowywać w lodówce w zamkniętym pojemniku lub woreczku – może przetrwać do 3 tygodni. Mrożenie to skuteczna metoda wydłużenia trwałości; owoce należy uprzednio oczyścić i osuszyć, a następnie zamrozić luzem lub w woreczku. Suszoną żurawinę należy przechowywać w szczelnym opakowaniu, w chłodnym i suchym miejscu, z dala od źródeł światła i wilgoci. Przetwory z żurawiny, takie jak dżemy czy sosy, po otwarciu należy trzymać w lodówce i spożyć w ciągu kilku dni.