Mleko, znane także jako mleko krowie, świeże mleko lub mleko spożywcze, to płyn pozyskiwany z gruczołów mlecznych samic ssaków, najczęściej krów. W kuchni wykorzystywane jest jako składnik napojów, deserów oraz dań głównych. Charakteryzuje się naturalnie słodkawym smakiem i białą barwą. W zależności od obróbki technologicznej mleko może być pasteryzowane, homogenizowane albo poddawane fermentacji.
Mleko było stosowane w diecie człowieka już w neolicie, krótko po udomowieniu bydła w regionach Bliskiego Wschodu i Azji Południowo-Zachodniej. W starożytności wykorzystywano je nie tylko jako napój, lecz także jako składnik fermentowanych produktów spożywczych. W Europie praktyka hodowli bydła mlecznego rozwinęła się szczególnie w krajach o klimacie umiarkowanym, co wpłynęło na szerokie zastosowanie mleka w kuchni europejskiej.
Mleko jest składnikiem szeroko wykorzystywanym w wielu kuchniach świata. W kuchni polskiej stanowi bazę do przygotowywania zup mlecznych, sosów i budyniów. W kuchni francuskiej wykorzystuje się je do przygotowywania beszamelu i kremów. W kuchni indyjskiej dodaje się je do herbaty chai oraz potraw curry. W Ameryce Północnej stosuje się je w pancake’ach, puddingach oraz jako dodatek do kawy. Mleko znajduje zastosowanie także w produkcji serów, jogurtów i innych fermentowanych produktów mlecznych.
Mleko należy przechowywać w lodówce, w temperaturze od 0°C do 5°C. Po otwarciu opakowania należy je spożyć w ciągu 2–3 dni. Mleko UHT może być przechowywane w temperaturze pokojowej tylko do momentu otwarcia – później wymaga chłodzenia. Zamrażanie mleka nie jest zalecane, ponieważ po rozmrożeniu jego struktura i smak ulegają zmianie – dochodzi do oddzielenia fazy wodnej i tłuszczowej.
