Otręby to produkt uboczny przemiału zbóż, składający się z zewnętrznych warstw ziarna – okrywy owocowo-nasiennej, czyli perykarpu. Występują w kilku odmianach, w zależności od rodzaju zboża, z którego pochodzą: otręby pszenne, owsiane, żytnie, jęczmienne i inne. W kuchni stosuje się je jako składnik wypieków, dodatek do jogurtu, musli lub dań pieczonych. To popularny składnik w piekarnictwie rzemieślniczym oraz element strukturalny w domowej produkcji chlebów i bułek z ziarnami.
Otręby jako produkt spożywczy mają długą historię sięgającą starożytnych cywilizacji, gdzie wykorzystywano je głównie w żywieniu zwierząt oraz traktowano jako odpad przemiału ziarna. Ich szersze zastosowanie kulinarne rozwinęło się w XIX i XX wieku, wraz z rosnącym zainteresowaniem produktami pełnoziarnistymi. Tradycyjnie otręby były obecne w kuchniach wiejskich na całym świecie jako składnik domowego pieczywa lub farszów zbożowych.
Otręby stosuje się szeroko zarówno w kuchni domowej, jak i profesjonalnej, szczególnie w daniach piekarniczych i śniadaniowych. Są składnikiem chleba razowego, bułek z ziarnami, pasztetów warzywnych, placków, ciastek oraz granoli. Dodaje się je do jogurtów, kefirów i smoothie jako uzupełnienie struktury i objętości. Są charakterystyczne dla kuchni środkowoeuropejskiej, zwłaszcza polskiej i niemieckiej, lecz znajdują również zastosowanie w dietetyce kulinarnej na całym świecie.
Otręby należy przechowywać w szczelnym pojemniku, w suchym, chłodnym i zacienionym miejscu, najlepiej w temperaturze pokojowej – do 6 miesięcy. Ze względu na zawartość tłuszczu pochodzącego z warstw ziarna, są wrażliwe na zjełczenie. W celu dłuższego przechowywania (do 12 miesięcy) można je zamrażać w szczelnie zamkniętych pojemnikach lub torebkach strunowych. Po otwarciu opakowania zaleca się przechowywać je w lodówce, aby zminimalizować ryzyko utleniania.
