Otręby owsiane, znane także jako plewka owsiana lub łuski owsiane, to produkt uboczny powstający podczas przemiału owsa, szczególnie przy jego przetwarzaniu na mąkę lub płatki. Zawierają zewnętrzne warstwy ziarna, składające się głównie z okrywy owocowo-nasiennej. Charakteryzują się sypką, dość lekką strukturą oraz neutralnym smakiem z wyczuwalną orzechową nutą. W kuchni stosowane są jako naturalny dodatek do dań zbożowych, panierki, wypieków, a także jako zagęstnik do zup i sosów.
Otręby owsiane są znane i wykorzystywane od wieków, choć przez długi czas uchodziły głównie za paszę dla zwierząt lub produkt uboczny przemiału. Owies, z którego pochodzą, był uprawiany już w czasach neolitu na terenach dzisiejszej Europy i Azji Zachodniej. Z czasem otręby zyskały uznanie również w kuchni, szczególnie w tradycjach kulinarnych krajów skandynawskich, Niemiec oraz Polski, gdzie owies stanowił podstawowy składnik diety. Obecnie otręby owsiane są powszechnie dostępne dzięki przemysłowemu przetwarzaniu zbóż na mąkę i płatki.
Otręby owsiane są składnikiem szeroko stosowanym w kuchni domowej i przemysłowej, zwłaszcza w krajach o rozwiniętej kulturze żywieniowej opartej na produktach zbożowych, takich jak kuchnia polska, niemiecka, skandynawska i austriacka. Wykorzystywane są jako dodatek do pieczywa (zarówno pszennego, jak i żytniego), ciast i ciasteczek o podwyższonej zawartości zbóż lub o strukturze chrupkiej. Często służą do zagęszczania zup warzywnych, gulaszów oraz sosów. Chętnie dodaje się je także do musli, granoli, koktajli, jogurtów lub omletów. Dzięki neutralnemu smakowi sprawdzają się zarówno w przepisach słodkich, jak i wytrawnych.
Otręby owsiane należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, najlepiej szklanym lub metalowym, z dala od światła słonecznego, źródeł ciepła i wilgoci. Idealnym miejscem do przechowywania jest chłodna, sucha spiżarnia lub szafka kuchenna. W przypadku dużych ilości produktu lub dłuższego okresu przechowywania otręby owsiane można zamrozić – najlepiej w woreczkach próżniowych lub szczelnych pojemnikach. Po otwarciu opakowania zaleca się ich wykorzystanie w ciągu kilku tygodni, aby zapobiec utracie aromatu i ewentualnemu jełczeniu mikrocząsteczek lipidowych.
