Marynata to płynna lub półpłynna mieszanka składników używana do aromatyzowania, zmiękczania i konserwowania żywności – najczęściej mięsa, ryb lub warzyw – przed dalszą obróbką termiczną. W zależności od kompozycji może zawierać kwaśny składnik (np. ocet lub sok z cytryny), oleje, przyprawy, zioła oraz składniki intensyfikujące smak – takie jak czosnek, cebula czy imbir. Marynata bywa określana również jako zalewa, zaprawa lub przyprawna emulsja – nazwy te stosuje się jednak regionalnie lub kontekstowo. Jej użycie wpływa na strukturę produktu, jego smak oraz walory sensoryczne.
Gramatura: 100 g (gotowa mieszanka w formie płynnej, klasyczna marynata na bazie oleju i przypraw)
Słowo „marynata” pochodzi od łacińskiego „marinatus”, oznaczającego „zanurzony w solance”. Tradycja marynowania sięga czasów starożytnych, kiedy to techniki konserwowania mięsa i ryb w solance lub occie były powszechnie stosowane w rejonie basenu Morza Śródziemnego, a także w Persji, Chinach i Indiach. Marynowanie stanowiło istotny sposób zabezpieczenia żywności przed zepsuciem w okresie, gdy nie istniały systemy chłodnicze.
Marynata znajduje zastosowanie w kuchniach niemal wszystkich kultur świata – od pikantnych wersji meksykańskich po delikatne, jogurtowe warianty kuchni indyjskiej. Najczęściej stosowana jest do przygotowania mięsa przed pieczeniem, grillowaniem lub smażeniem, ale sprawdza się również w przypadku ryb, tofu czy warzyw. Jej wykorzystanie jest typowe m.in. w kuchni chińskiej, tajskiej, libańskiej i francuskiej, a także popularne w kuchni fusion. Zazwyczaj marynata nie jest spożywana bezpośrednio, lecz pełni funkcję technologiczną i smakową jako element procesu przygotowywania potrawy.
Gotową marynatę należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, najlepiej szklanym, w lodówce. Domową marynatę najlepiej wykorzystać w ciągu 2–3 dni. Komercyjne marynaty zawierają zazwyczaj konserwanty i mogą być przechowywane przez kilka tygodni – po otwarciu również w lodówce. Wersje bez dodatku świeżych składników (takich jak czosnek czy zioła) można porcjować i zamrażać – zdatne do użycia przez okres do 2 miesięcy. Należy unikać wielokrotnego rozmrażania oraz ponownego używania marynaty, która miała kontakt z surowym mięsem.
