Strudel to wyjątkowo delikatny, kruchy wypiek, który szczególną popularność zdobył na terenie historycznego cesarstwa austro-węgierskiego. Stąd też jego charakterystyczne, wielowarstwowe, przypominające bazę do tureckiej baklawy ciasto. Strudel z jabłkami, wiśniami, twarogiem na słodko lub z masą orzechową zjecie w wielu cukierniach w Krakowie i w Wiedniu, a także we Lwowie. Najstarszy znany przepis na strudel pochodzi sprzed ponad 300 lat - z 1696 roku. Przeczytacie go na żywo w wiedeńskiej bibliotece przy Felderstraße 1.

Strudel czy strucla? Różnicę widać gołym okiem

W niektórych regionach polski wiele osób mówiąc o strudlu, ma na myśli struclę i odwrotnie. Są one często mylone lub traktowane tak samo. Strudel i strucla to 2 podobne w formie rolady, ale jednak 2 różne wypieki. Strudel to nafaszerowane na słodko lub słono, wielowarstwowe i cienkie ciasto. Najczęściej z jabłkami. Strucla też jest roladą, ale z ciasta drożdżowego. Jest bardziej puszysta niż strudel. Struclę nadziewa się najczęściej przetworami z owoców, masą orzechową, makową, z innych bakalii lub z białym serem na słodko.

Jak zrobić strudel?

Strudel z reguły robi się z kruchego, francuskiego lub półfrancuskiego, wielowarstwowego ciasta, które przypomina nieco ciasto na baklawę. Najprościej i najszybciej będzie wam wykorzystać do tego gotowe, mrożone filo z mąki, wody i odrobiny oleju. Dostaniecie je w każdym większym supermarkecie.

Gdybyście chcieli robić je ręcznie, ciasto wymaga 2 godzin odpoczynku po wyrobieniu w chłodnej temperaturze, a następnie rozciągnięcia ręcznie, od spodu, wielu warstw warstw na bardzo cienkie płaty (o grubości ok. 0,5 mm). Trzeba przy tym uważać, by nie porwać ciasta. Z tego względu mało kto porywa się na zrobienie go samemu.

Ciasto filo, mimo, że wielowarstwowe i kruche, jest też wytrzymałe i dość plastyczne. Jeśli tylko posmarujecie je kilka razy starannie stopionym masłem i ciasno zwiniecie, bez problemu utrzyma farsz w środku i nie odejdzie on od jego ścianek (jak dzieje się to często w makowcu). Taki strudel możecie zrobić również z kiszoną kapustą i grzybami -  farszem jak do pierogów. Gotowy wypiek będzie przypominał wyrośnięty, wielki pasztecik. Wypełniam go duszoną kapustą z rodzynkami i orzechami, które zostały jeszcze ze świąt. Z barszczem czerwonym do popicia jest wspaniałym obiadem. 

Strudel z kapustą - przepis

Składniki:

  • 1 mała, poszatkowana kapusta (główka ok. 1 kg)
  • 3 duże arkusze rozmrożonego ciasta filo
  • 5 łyżek masła
  • 1 średnia cebula 
  • 40 g drobno posiekanych orzechów włoskich 
  • 3 łyżki rodzynek
  • 1 łyżka kminku
  • sól i świeżo zmielony czarny pieprz do smaku
  • tłuszcz do nasmarowania blachy

Sposób przygotowania:

W garnku z grubym dnem roztopcie 3 łyżki masła. Na średnim ogniu zeszklijcie na maśle posiekaną cebulę. Dodajcie poszatkowaną kapustę. Przykryjcie i od czasu do czasu mieszając duście ok. 25 minut. Kapusta powinna się zezłocić i zmięknąć.* Dodajcie rodzynki i orzechy, doprawcie solą i pieprzem, wystudźcie. Na osobnej patelni rozpuśćcie resztę masła i odstawcie na bok, aby lekko przestygło. 

Na czystej ściereczce rozłóżcie 1 arkusz ciasta. Posmarujcie lekko stopionym, wystudzonym masłem. Przykryjcie 2.arkuszem i posmarujcie ponownie masłem. Na to nałóżcie 3 arkusz ciasta. Na 1/3 ciasta, które znajduje się najbliżej was, rozłóżcie wystudzoną kapustę. Zwińcie brzegi tak, by przykryć farsz. Ostrożnie chwyćcie brzegi ściereczki i lekko podnieście, rolując strudel od siebie na zewnątrz. Posmarujcie wierzch widocznego ciasta masłem. Ponownie zwińcie jeszcze raz strudel i posmarujcie masłem. Podnieście ostrożnie strudel owinięty ściereczką i przełóżcie na natłuszczoną blachę do pieczenia. Ponownie posmarujcie masłem i posypcie z zewnątrz kminkiem (opcjonalnie). 

Pieczcie ok. 20-25 minut w temp.180 st. C., aż wierzch się zrumieni. Podawajcie na gorąco lub na ciepło. 

*Pilnujcie, by kapusta nie przywarła i nie przypaliła się - wtedy strudel będzie gorzki. 

Źródło przepisu: P. Gavin, Hazana. Kuchnia wegetariańska Żydów z całego świata, s. 140, wyd. Buchmann