Majonez, znany również jako sos majonezowy, to gęsty, emulsyjny sos składający się z żółtek jaj, oleju roślinnego, octu lub soku z cytryny oraz przypraw. Ma biało-kremowy kolor i charakterystyczną, kremową konsystencję. W kuchni pełni funkcję zarówno dodatku smakowego, jak i składnika bazowego do innych sosów. Zdobył popularność w kuchniach Europy oraz obu Ameryk, gdzie jest wykorzystywany w sałatkach, kanapkach oraz potrawach z zimnego bufetu.
Majonez pochodzi prawdopodobnie z XVIII wieku, a jego nazwa najczęściej wiązana jest z miastem Mahón na Minorce. Według jednej z teorii przepis został przywieziony przez francuskich kucharzy po zdobyciu miasta przez armię księcia Richelieu. Inne wersje wskazują na jego francuskie lub hiszpańskie korzenie, gdzie podobne sosy na bazie oliwy i jajek były znane już wcześniej. W XIX wieku majonez zyskał popularność w Europie Zachodniej, a z czasem stał się produktem przemysłowym na skalę światową.
Majonez jest składnikiem charakterystycznym dla kuchni środkowoeuropejskiej, amerykańskiej oraz rosyjskiej. Wykorzystywany jest jako sos do kanapek i burgerów, składnik sałatek, takich jak jarzynowa, coleslaw czy ziemniaczana, a także jako baza do innych sosów, m.in. aioli czy remulady. W kuchni polskiej obecny jest w klasycznych przystawkach wielkanocnych i bożonarodzeniowych. Dodaje się go także do past jajecznych, rybnych i warzywnych, a w niektórych przepisach również do ciast i wypieków jako emulgator i środek nawilżający.
Majonez należy przechowywać w chłodnym i zacienionym miejscu, najlepiej w lodówce, w temperaturze od 2°C do 7°C. Po otwarciu słoika produkt powinien zostać spożyty w ciągu kilku tygodni, zgodnie z datą przydatności do spożycia podaną na opakowaniu. Domowy majonez, który nie zawiera konserwantów, powinien być spożyty w ciągu 2–3 dni. Nie zaleca się mrożenia majonezu, ponieważ struktura emulsji ulega rozwarstwieniu po rozmrożeniu, co negatywnie wpływa na jego konsystencję i przydatność do spożycia.
