Topinambur, nazywany też bulwiastym słonecznikiem, to roślina, której nazwa dla większości osób brzmi obco i egzotycznie. Mało kto wie, że jego uprawa jest niezwykle prosta, a zawarte w topinamburze składniki odżywcze, czynią z niego niezwykle cenny składnik zdrowej diety.
Topinambur – co to jest?
Topinambur jest bulwiastą byliną pochodzącą z Ameryki Północnej. Uprawiany był tam jeszcze w czasach przed Kolumbem, przez Indian z plemienia Topinamboore - stąd jego nazwa. Inne nazwy topinamburu to karczoch jerozolimski, gruszka ziemna, niemiecka rzepa lub słonecznik bulwiasty. Ta ostatnia wywodzi się stąd, że spokrewniony jest ze słonecznikiem zwyczajnym. Jadalną częścią topinamburu są rosnące pod ziemią bulwy pędowe. Topinambur smak ma dość specyficzny. Jest on lekko słodkawy, porównywany do połączenia ziemniaka z orzechem brazylijskim lub karczochem. Bulwy są niezwykle delikatne i soczyste.
Jakie właściwości ma topinambur?
Topinambur to roślina, która ma szereg cennych dla zdrowia właściwości. Zawiera bardzo dużo inuliny, która sprawia, że jest doskonały dla diabetyków. Zmniejsza insulinooporność oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi. Wspomaga też prawidłowe trawienie, przeciwdziała zaparciom, a także owrzodzeniom żołądka i jelita, przeciwdziałając tym samym nowotworom układu pokarmowego. Inulina wpływa także na obniżenie poziomu złego cholesterolu, zapobiegając rozwojowi miażdżycy.
W bulwach topinamburu jest też dużo błonnika, który pęczniejąc w żołądku daje uczucie sytości. Dlatego słonecznik bulwiasty jest bardzo ceniony przez osoby odchudzające się. Inulina w połączeniu z błonnikiem i pektynami wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn.
Topinambur jest też bogaty w potas, który reguluje ciśnienie krwi, a także magnez oraz witaminy z grupy B wpływające na prawidłową pracę układu nerwowego. Bulwa topinamburu to również cenne źródło żelaza.
Jak jeść topinambur?
Topinambur można jeść na surowo, a także gotować go, piec lub smażyć. Jego smak jest bardzo oryginalny. Niektórzy go uwielbiają, inni nienawidzą. Jednak warto po niego sięgać, choćby ze względu na liczne wartości odżywcze, które posiada. Najprostszą i bardzo smaczną potrawą z tego warzywa są frytki. Bulwy wykorzystywane do ich przygotowania nie muszą być dokładnie obrane, lepszym sposobem jest oczyścić je dokładnie szczoteczką pod bieżącą wodą. Frytki z topinamburu przygotowuje się tak samo jak ze zwykłych ziemniaków czy batatów, jednak należy je nieco dłużej smażyć. Jeśli pokroimy topinambur na cieniutkie plasterki, uzyskamy pyszne chipsy.
Ugotowane bulwy doskonale nadają się do przyrządzenia puree lub zapiekanek. Jak ugotować topinambur? To nic trudnego. Słonecznik bulwiasty gotuje się praktycznie tak samo jak ziemniaki, czyli po prostu w osolonej wodzie, z tym, że czas gotowania jest średnio o połowę krótszy. Do gotowania można też dodać kilka kropel soku z cytryny, dzięki czemu bulwy nie ściemnieją.
Surowe, pokrojone na cienkie plasterki kłącze topinamburu mogą być stosowane jako składnik sałatek i surówek. Topinambur świetnie smakuje też marynowany lub kiszony. We Włoszech i Francji popularną potrawą jest zupa z topinamburu. Z jego bulwy można uzyskać także sok, który ma wiele zdrowotnych właściwości.
Topinambur najlepiej rośnie w ogrodzie, ale można też wyhodować go w doniczce na parapecie. Nie wymaga szczególnej pielęgnacji, ani stosowania żadnych nawozów, jest odporny na szkodniki. Jedyne, co trzeba zrobić, to pokroić bulwę i zasadzić ją w ziemi, a następnie regularnie podlewać. Topinambur jest rośliną wieloletnią, odporną, na mrozy, która bardzo szybko się rozrasta. Czasem rozprzestrzenia się tak szybko, że staje się wręcz kłopotliwy. Jeśli chcemy uniknąć inwazji topinamburu we własnym ogródku, można w jesieni wykopać bulwy i przechować je na następny rok.
A Wy próbowaliście już kiedyś topinamburu?
