Jogurt naturalny, znany również jako jogurt bez dodatków, kwaśne mleko lub jogurt plain, to produkt mleczny otrzymywany w wyniku fermentacji mleka przez wyselekcjonowane szczepy bakterii kwasu mlekowego, najczęściej Lactobacillus bulgaricus i Streptococcus thermophilus. Charakteryzuje się gładką, lekko gęstą konsystencją oraz wyraźnie kwaśnym smakiem. Nie zawiera dodatku cukru, aromatów ani zagęstników, co czyni go neutralną bazą do dalszego wykorzystania w kuchni. Występuje zarówno w wersji pełnotłustej, jak i o obniżonej zawartości tłuszczu.
100 g jogurtu naturalnego – produkt surowy, bez dodatków
Jogurt naturalny ma długą historię, sięgającą tysięcy lat wstecz, prawdopodobnie do czasów neolitu. Pierwsze wzmianki o podobnych fermentowanych produktach mlecznych pochodzą z obszaru dzisiejszej Azji Środkowej, Bliskiego Wschodu i Bałkanów. Jego rozwój był związany z praktyką przechowywania mleka w gorącym klimacie, co sprzyjało rozwojowi bakterii mlekowych. Przez wieki ewoluował w różnych tradycjach kulinarnych – od tureckiego „yoğurt” przez bułgarskie „kiselo mlyako” po współczesne formy europejskie i amerykańskie.
Jogurt naturalny jest szeroko stosowany w kuchniach świata, zwłaszcza śródziemnomorskiej, indyjskiej, bliskowschodniej i bałkańskiej. Używa się go jako bazy do sosów i dressingów (np. tzatziki, raita), do marynowania mięsa (np. tandoori), jako składnika ciasta w wypiekach i naleśnikach, dodatku do zup i dań jednogarnkowych (np. zupa ogórkowa, curry), a także do przygotowania deserów, koktajli czy musów. Dzięki swojej uniwersalnej strukturze stanowi element przekąsek, śniadań i dań obiadowych.
Jogurt naturalny należy przechowywać w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C, najlepiej w oryginalnym, szczelnie zamkniętym opakowaniu. Po otwarciu należy go spożyć w ciągu kilku dni, aby uniknąć rozwoju niepożądanych mikroorganizmów. Jogurt można zamrozić, jednak proces ten może wpłynąć na zmianę jego konsystencji – oddzielenie się serwatki po rozmrożeniu jest zjawiskiem naturalnym. Do mrożenia najlepiej nadaje się jogurt gęsty, np. grecki, porcjowany w hermetyczne pojemniki.
