Chrzan: charakterystyka

Chrzan, znany również jako warzęcha, kren lub korzeń chrzanowy, to korzeń rośliny Armoracia rusticana, wykorzystywany przede wszystkim jako ostry dodatek do potraw. Jego intensywny smak uwalnia się po utarciu i kontakcie z powietrzem, co wiąże się z obecnością związków siarki. Chrzan najczęściej stosowany jest w formie startego korzenia – świeżo przygotowanego lub zakonserwowanego w occie. Spotykany jest również w formie przetworów, past, dodatków do musztard czy sosów.

Chrzan – składniki odżywcze

Informacje dla: chrzan surowy, 100 g

składniki:

  • Energia: 0 kcal
  • Białko: 0 g
  • Tłuszcze: 0 g
  • Węglowodany: 0 g
  • Sód (Na): 800 mg
  • Kwasy tłuszczowe trans: 0 g

Chrzan – historia i pochodzenie

Chrzan (Armoracia rusticana) pochodzi z Europy Środkowo-Wschodniej i jest uprawiany od czasów starożytnych. Roślina ta znana była już w starożytnym Rzymie, a w średniowieczu szeroko wykorzystywano ją w kuchni i przetwórstwie w Niemczech, Polsce, Rosji i na Węgrzech. W kulturze żydowskiej chrzan jest symbolem goryczy podczas święta Paschy. Obecnie uprawia się go głównie w Niemczech, Polsce, Czechach, Japonii i Stanach Zjednoczonych.

Chrzan – odmiany

  • ‘Maliner Kren’ – odmiana niemiecka, uprawiana głównie komercyjnie; korzeń prosty, intensywny smak
  • ‘Bohemian’ – odmiana z USA, tolerancyjna na niektóre choroby; charakteryzuje się łagodniejszym smakiem
  • ‘Variegata’ – jadalna odmiana ozdobna o pstrych liściach, mniej aromatyczna niż klasyczne odmiany chrzanu

Rodzaje chrzanu

  • Świeży korzeń chrzanu
  • Tarty chrzan w occie lub zalewie cytrynowej
  • Chrzan konserwowy (z dodatkami: jabłka, musztarda, buraki itp.)
  • Chrzan mrożony (domowy lub przemysłowy, rzadko spotykany w handlu detalicznym)
  • Chrzan w proszku (liofilizowany, najczęściej jako składnik mieszanych przypraw)

Chrzan – zamienniki

  • [object Object]
  • [object Object]
  • [object Object]

Co zrobić z chrzanu?

Chrzan jest charakterystycznym składnikiem kuchni środkowoeuropejskiej, zwłaszcza polskiej, niemieckiej, czeskiej i rosyjskiej. Wykorzystywany jest do przygotowywania sosów chrzanowych do mięs – pieczonych, duszonych i wędzonych. Powszechnie towarzyszy tradycyjnym potrawom wielkanocnym, takim jak jajka, biała kiełbasa czy pasztety. Często łączony jest z burakami (tzw. ćwikła z chrzanem) jako dodatek do zimnych mięs. W nowoczesnej kuchni wykorzystywany jest również w formie emulsji, pianek czy purée chrzanowego jako element wyrafinowanej prezentacji dania.

Jak przechowywać chrzan?

Świeży korzeń chrzanu należy przechowywać w lodówce, zawinięty w lekko wilgotną ściereczkę lub zamknięty w pojemniku – najlepiej w szufladzie na warzywa. Zachowuje świeżość do kilku tygodni. Po utarciu chrzan szybko traci intensywność – należy go jak najszybciej zakwasić octem lub sokiem z cytryny i przechowywać w lodówce do tygodnia. Gotowe produkty chrzanowe należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach, w warunkach chłodniczych. Starty chrzan można zamrażać, jednak po rozmrożeniu może zmienić konsystencję i smak – taka forma przeznaczona jest raczej do potraw gotowanych.

Polecane przepisy