Serek topiony, znany również jako ser topiony lub topiony serek, to produkt mleczny otrzymywany przez stopienie różnych rodzajów sera i połączenie ich z emulgatorami, często z dodatkiem mleka, masła lub serwatki. Charakteryzuje się gładką, plastyczną konsystencją i dobrym właściwościami topnienia, dzięki czemu znajduje zastosowanie jako składnik kanapek, sosów czy zup. Powstaje zazwyczaj na bazie sera żółtego, ale dostępne są także wersje smakowe, np. z dodatkiem ziół, szynki czy grzybów. Odznacza się długim okresem przydatności do spożycia, co jest efektem zarówno procesu obróbki cieplnej, jak i dodatku konserwantów.
100 gramów produktu w formie gotowej do spożycia
Serek topiony pojawił się na początku XX wieku jako sposób na zagospodarowanie resztek twardych serów oraz przedłużenie ich trwałości. Pierwsze sery topione powstały w Szwajcarii i Niemczech, gdzie opracowano technologie łączenia różnych serów z emulgatorami umożliwiającymi ich jednolite stopienie. Wkrótce potem serek topiony zyskał popularność w Stanach Zjednoczonych, a po II wojnie światowej jego produkcja rozpowszechniła się również w Europie Środkowo-Wschodniej. Ze względu na łatwość przechowywania i uniwersalne zastosowanie kulinarne, serek topiony na stałe wpisał się w codzienną dietę wielu krajów.
Serek topiony znajduje zastosowanie w kuchni europejskiej, szczególnie środkowoeuropejskiej i wschodnioeuropejskiej, jako składnik zup (np. kremu z pora, zupy serowej), sosów do makaronów, tostów, zapiekanek oraz kanapek na ciepło. Jest także popularny w kuchniach domowych jako baza do szybkich past kanapkowych czy dodatek do jajecznicy. W wersji kremowej stanowi sprawdzony produkt do przygotowywania roztopionych dipów serowych do nachosów. Jego łagodny smak dobrze komponuje się z wieloma innymi składnikami.
Serek topiony należy przechowywać w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C, najlepiej w oryginalnym opakowaniu. Po otwarciu powinien być spożyty w ciągu kilku dni, przy zachowaniu szczelnego zamknięcia. Nadaje się do zamrażania, choć może to wpłynąć na jego konsystencję – po rozmrożeniu serek może stać się ziarnisty, dlatego najlepiej wykorzystywać go wtedy do dań gorących, takich jak sosy czy zapiekanki. Należy unikać przechowywania go w pobliżu produktów o intensywnym zapachu, ponieważ łatwo chłonie aromaty z otoczenia.
