Roszponka, znana również jako sałata polna, roszpunka warzywna lub roszponka zwyczajna (Valerianella locusta), to delikatna roślina liściasta o lekko orzechowym smaku, wykorzystywana najczęściej jako składnik sałatek. Charakteryzuje się drobnymi, okrągłymi liśćmi i intensywnie zieloną barwą. Jest ceniona w kuchni za łagodny smak i teksturę, dobrze komponującą się zarówno z warzywami, jak i serami, orzechami czy wędzonymi mięsami. Roszponka jest powszechnie uprawiana w krajach europejskich, szczególnie we Francji, Niemczech i Polsce.
Roszponka pochodzi z obszarów śródziemnomorskich oraz zachodniej Europy, gdzie była znana i zbierana jako dziko rosnąca roślina już w średniowieczu. Początkowo traktowana była jako chwast polny, jednak z czasem doceniono jej walory kulinarne i zaczęto ją celowo uprawiać, szczególnie we Francji. W XVIII wieku zdobyła popularność jako składnik zimowych posiłków ze względu na odporność na chłód.
Roszponka powszechnie stosowana jest w kuchni śródziemnomorskiej, francuskiej oraz nowoczesnej fusion. Wykorzystywana jako baza do sałatek doskonale komponuje się z serami pleśniowymi, orzechami, wędzonymi rybami lub szynką parmeńską. Roszponkę można także dodawać do smoothie warzywnych, stosować jako składnik tortilli i tart albo jako dekoracyjny element dań głównych. W niektórych potrawach używana jest na ciepło, np. duszona z czosnkiem i oliwą.
Roszponkę należy przechowywać w lodówce, najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub w przewiewnym pojemniku z papierowym ręcznikiem, który pochłania nadmiar wilgoci. Zalecana temperatura przechowywania to około 4°C. Maksymalny czas przechowywania to 3–4 dni. Przed umieszczeniem w lodówce nie należy jej myć, aby nie przyspieszyć procesu psucia. Roszponka nie nadaje się do długotrwałego mrożenia, ponieważ po rozmrożeniu traci strukturę. Można ją jednak wykorzystywać zamrożoną w daniach na ciepło, np. w farszach lub zupach.
