Ogórki w occie, kiszone buraki, papryka konserwowa, pomidory na zimę, fasolka szparagowa w słoikach... to tylko początek pyszności, jakimi zapełniamy nasze spiżarnie latem. Jak zabezpieczyć je, aby cieszyły nas smakiem i aromatem przez cały rok? Pasteryzacja słoików zapewni nam pewność, że przetwory przetrwają całą zimę, zachowując pełnię walorów odżywczych i smakowych. Ta prosta metoda ochroni nasze domowe dżemy, konfitury czy pikle przed zepsuciem i rozwojem pleśni. 

Co to jest pasteryzacja słoików?

Rozpropagował ją Ludwik Pasteur w XIX wieku, ale współczesne gospodynie nie wyobrażają sobie innego postępowania z domowymi wyrobami. Pasteryzacja pozwala wyeliminować rozwój drobnoustrojów, a jednocześnie zachowane zostaną smak przetworów i ich właściwości odżywcze. Czas pasteryzacji zależy od produktów, które poddajemy temu procesowi.

Na czym polega pasteryzacja? Najpopularniejsze dwie metody to pasteryzacja na mokro, czyli przetwory gotowane w garnku i pasteryzacja na sucho, czyli podgrzewanie w piekarniku. Pasteryzacja w piekarniku na sucho i na mokro w garnku mają jedną wspólną cechę - słoiki ustawiamy zakrętkami do góry - poprawna przeprowadzona pasteryzacja zapewni nam wklęsłe zakrętki. Innym, nietypowym sposobem jest także pasteryzowanie słoików za pomocą zmywarki. Ta metoda, choć znacznie mniej znana, jest pomysłowym patentem na sprawne i szybkie wekowanie.

Pasteryzacja w piekarniku na sucho

Pasteryzowanie w piekarniku to jedna z łatwiejszych metod wekowania, jeśli dysponujemy przestronnym piekarnikiem, blachą i wyparzonymi słoikami o większej pojemności. Zanim zaczniemy pasteryzować, należy wyłożyć blachę papierem do pieczenia, a następnie do zimnego piekarnika wstawić słoiki w taki sposób, aby nie stykały się ściankami. Pokrywki powinny być lekko niedokręcone. Piekarnik nastawiamy na ok. 120 stopni C i wstawiamy blachę do środka. Jak długo pasteryzować słoiki? Najczęściej jest to ok. 15-20 minut. Po tym czasie wyłączamy piekarnik i uchylamy drzwiczki. Gdy przestygną, dokręcamy je maksymalnie i ustawiamy je dnem do góry, aby całkowicie wystygły.

Znana jest też metoda pasteryzowania przetworów w piekarniku na blasze z niewielką ilością zimnej wody - pasteryzujemy wtedy ok. 20 minut w 130 stopniach C. Wekowanie w piekarniku pozwala na pasteryzowanie dużej ilości słoików na raz, dzięki czemu możemy szybko i sprawnie przygotować nasze przetwory.

Zobacz też: przetwory z ogórków - porady

Pasteryzacja w garnku na mokro

Pasteryzowanie w garnku poleca po prostu na gotowanie słoików Jak zagotować słoiki? Do tej metody pasteryzacji niezbędny będzie duży garnek (ok. 20-30 litrowy), który pomieści kilka słoików jednocześnie. Dzięki temu zaoszczędzimy czas i energię, a pasteryzacja będzie mniej kosztowna. Ważne, aby słoiki nie stykały się ze sobą - nasze babcie używały w tym celu ścierek, którymi wykładały dno garnka. Współcześnie możemy wykorzystać specjalne słoiki z grubszym dnem oraz garnki do obgotowywania słoików. Temperatura wody w garnku powinna odpowiadać temperaturze przetworów - ciepłe zalewamy cieplejszą wodą, a przestudzone przetwory chłodniejszą. Woda do pasteryzacji na mokro powinna sięgać do 3/4 wysokości słoików. Wekowanie słoików w garnku trwa około 20-30 minut, liczone od momentu zagotowania wody.

Gotowe słoiki wyciągamy za pomocą specjalnego chwytaka i odstawiamy do wystygnięcia. Najlepiej, aby stały tak przez całą dobę. Jeśli mamy słoiki z gumową wkładką typu weck, stawiamy je zakrętką do góry. W przypadku pasteryzowania słoików z zakrętką typu twist-off dokręcamy je maksymalnie i ustawiamy dnem do góry. Aby sprawdzić czy pasteryzacja słoików w garnku wyszła prawidłowo, należy zwrócić uwagę na ich wieczka. Powinny być wklęsłe, a jeśli dają się wcisnąć palcem, to niestety powinniśmy zawekować słoiki jeszcze raz.

Pasteryzacja w zmywarce

Pasteryzacja w zmywarce być może brzmi dziwnie, ale to wcale nie jest błąd! Wekowanie w zmywarce to coraz popularniejsza metoda, którą wykorzystuje wielu miłośników domowych przetworów. Jak pasteryzować z zmywarce? Przede wszystkim, należy pamiętać, aby słoiki pasteryzować w temperaturze 60-100 stopni C i bez dodatku detergentów, których zazwyczaj używamy w trakcie użytkowania zmywarki. Na półkach zmywaki ustawiamy słoiki do góry dnem, w niewielkich odstępach. Ustawiamy cykl mycia. Na koniec wyciągamy już przestudzone słoiki i gotowe.

A Wy jak przygotujecie swoje tegoroczne przetwory? Przetestujcie różne metody pasteryzacji i wybierzcie ulubiony, który pomoże Wam przygotować pokaźne zapasy marynowanej cukinii, papryki, ogórków czy fasolki. Życzymy Wam spiżarni pękającej w szwach od przetworów, które wystarczą na cały rok!