Chociaż powinniśmy sięgać po ryby przez okrągły rok i wprowadzić je na stałe do codziennego menu, istnieją jednak dwa okresy, gdy Polacy jedzą je najchętniej. Pierwszy to oczywiście grudzień i czas bożonarodzeniowy - w Wigilię to właśnie ryba pod różnymi postaciami pojawia się chyba na każdym polskim stole. Nie wyobrażamy sobie świąt bez śledzi po kaszubsku czy ryby po grecku. Drugą porą, gdy chętnie sięgamy po ryby, jest okres wakacyjny - to wtedy tłumnie szturmujemy nadmorskie smażalnie, aby spróbować (często horrendalnie drogiej) rybki prosto z nocnego połowu. Co roku ceny ryb są przedmiotem internetowych dyskusji. Aby zjeść apetyczną rybę z Bałtyku, często wybieramy najpopularniejsze gatunki - prym wiedzie dorsz, flądra, okoń czy gładzica. 

Nieco zapomniany jest inny gatunek. Sola, bo o niej mowa, jest bardzo szlachetna, o niezwykle delikatnym smaku. Jej mięso jest chude i białe, niezwykle łatwo oddziela się od ości, których sola i tak ma niewiele. Można ją usmażyć, upiec w piekarniku albo grillować. Wyglądem nieco przypomina turbota albo flądrę.

Właściwości soli

Sola jest niemal pozbawiona ości, co samo w sobie stanowi jej ogromny atut. Gdy przeczytacie jednak pozostałe jej właściwości, będziecie na pewno mieć ochotę, by sięgać po nią regularnie.

  • Sola jest bardzo bogata w magnez, potas, fosfor, wapń, sód i selen.
  • Zawiera też witaminy A, B12 i D, a także kwasy omega-3. To one wzmacniają kości i poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego. Jako ciekawostkę dodajmy, że 100 gramów soli pokrywa mniej więcej 150% dziennego zapotrzebowania człowieka na witaminę D, a jak dobrze wiemy, większość z nas cierpi na jej niedobór.
  • 100 gramów soli to tylko około 80 kalorii.
  • Ta ryba jest doskonałym źródłem białka zwierzęcego.
  • Jest uboga w cholesterol i tłuszcze, więc jej spożywanie nie zwiększa ryzyka miażdżycy ani udaru mózgu.
  • Sola nie akumuluje w sobie rakotwórczej rtęci - wykazuje bardzo niską zdolność do kumulacji tej szkodliwej substancji.
  • Spożywanie soli jest polecane wszystkim - poczynając od maluchów już na etapie rozszerzania diety (czyli nawet od 6 miesiąca życia, biorąc pod uwagę że to właściwie ryba bez ości), poprzez starsze dzieci, kobiety w ciąży, a także seniorów.

Jak przyrządzić solę smażoną?

Polecamy zaserwować solę smażoną z masłem i natką pietruszki. To jeden z klasycznych przepisów kuchni francuskiej. Jej delikatny i szlachetny smak obroni się sam - gotowe danie można podać np. z opiekanymi ziemniakami albo puree ziemniaczanym z boczkiem.

Składniki:

  • 400 g filetów z soli (najlepiej bez skóry)
  • 1/2 szklanki mleka
  • 1/2 szklanki mąki pszennej
  • ok. 70 g masła
  • 1/2 niewielkiej cytryny
  • garść natki pietruszki
  • pieprz do smaku
  • sól do smaku.

Przygotowanie:

  1. Mąkę przesiewamy na płaski talerz.
  2. Na drugi płaski talerz wylewamy mleko.
  3. Filety doprawiamy solą i pieprzem do smaku (w zależności od upodobań, możemy też opcjonalnie użyć np. przyprawy do ryb - my jednak tego nie rekomendujemy, bo zależy nam na wyeksponowaniu naturalnego smaku soli).
  4. Solę najpierw obtaczamy w mleku, a potem panierujemy w mące.
  5. 35 g masła roztapiamy na patelni na średnim ogniu i klarujemy - tzn. gdy pojawi się piana, to ją usuwamy. Rybę smażymy przez 2 minuty z obu stron, aż będzie lekko zrumieniona.
  6. Po zdjęciu ryby z ognia, roztapiamy na suchej patelni drugie 35 g masła. Znowu je klarujemy, czyli pozbywamy się piany.
  7. Do sklarowanego masła dolewamy sok wyciśnięty z 1/2 cytryny.
  8. Mieszamy.
  9. Natkę pietruszki płuczemy i drobno siekamy. Posypujemy filet z soli.
  10. Polewamy maślano-cytrynowym sosem.

Jak przyrządzić solę w piekarniku?

Sola pieczona w piekarniku świetnie pasuje do kolorowych warzyw - ogranicza was tylko własna wyobraźnia i zasoby lodówki. Możecie upiec wraz z rybą np. pokrojoną w talarki cukinię albo różnokolorową paprykę.

Składniki:

  • 1 sola w całości
  • 1/4 cytryny
  • pieprz
  • sól
  • świeże zioła, np. rozmaryn
  • łyżka masła
  • oliwa z oliwek
  • mała cukinia (lub opcjonalnie inne warzywa według uznania).

Przygotowanie:

  1. Z 1/4 cytryny wyciskamy sok. Rybę doprawiamy pieprzem, solą i skrapiamy sokiem z cytryny.
  2. Delikatnie smarujemy solę także oliwą.
  3. Cukinię myjemy, usuwamy ogonek, kroimy na plasterki. Również skrapiamy oliwą i posypujemy lekko solą.
  4. Do naczynia żaroodpornego wkładamy rybę i plastry cukinii. Na wierzchu umieszczamy masło i gałązki ziół.
  5. Pieczemy w 220 stopniach C przez około 15-20 minut (ten czas różni się w zależności od piekarnika oraz od rozmiaru soli).

Pieczoną solę podajemy z ugotowanym na sypko ryżem albo kaszą. Świetnie smakuje nawet ze świeżym pieczywem.