Mak, znany również jako nasiona makowe, to drobne nasiona pozyskiwane z wysuszonych torebek maku lekarskiego (Papaver somniferum). Mają charakterystyczny, orzechowo-bławatkowy smak i są wykorzystywane głównie w cukiernictwie oraz kuchni środkowoeuropejskiej. Potocznie nazywane niebieskim makiem, stanowią składnik klasycznych wypieków, mas i farszów. Ich zastosowanie różni się w zależności od odmiany oraz formy przygotowania – surowej, mielonej czy podprażonej.
Mak wywodzi się z regionu śródziemnomorskiego i Azji Zachodniej, gdzie był znany już w starożytności. Jako roślina użytkowa znajdował zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w celach technicznych oraz symbolicznych. W Polsce pojawił się w średniowieczu i od tego czasu stał się integralną częścią kuchni ludowej i świątecznej, zwłaszcza w tradycyjnych wypiekach i deserach bożonarodzeniowych.
Mak jest szczególnie charakterystyczny dla kuchni środkowoeuropejskiej, zwłaszcza polskiej, węgierskiej, czeskiej i słowackiej, gdzie stanowi bazę do tradycyjnych wypieków, takich jak makowiec, strucla, kutia czy kluski z maku. W kuchni indyjskiej i perskiej bywa stosowany jako zagęstnik do sosów oraz składnik słodkich past. Doskonale sprawdza się również jako posypka do pieczywa, dodatek do farszów pierogowych albo baza do przygotowywania deserów mlecznych czy lodów.
Mak należy przechowywać w suchym, chłodnym i zaciemnionym miejscu, najlepiej w szczelnie zamkniętym pojemniku, który chroni przed wilgocią i światłem. Ze względu na wysoką zawartość tłuszczu, który może z czasem jełczeć, zaleca się kupowanie maku w niewielkich ilościach. Nasiona nieprzetworzone można mrozić, co pozwala wydłużyć ich trwałość bez pogorszenia jakości. Gotową masę makową należy przechowywać w lodówce i spożyć w ciągu kilku dni od otwarcia.
