Brzoskwinie (Prunus persica), znane również jako perskie jabłka, to sezonowe owoce pestkowe z rodziny różowatych. Występują zarówno w odmianach o żółtym, jak i białym miąższu, z charakterystyczną aksamitną skórką. Różnią się smakiem – od subtelnie słodkich po intensywnie aromatyczne – w zależności od odmiany. Są wykorzystywane w kuchniach wielu krajów jako składnik deserów, przetworów, sałatek i dań słodko-wytrawnych.
Brzoskwinie – składniki odżywcze
Brzoskwinia surowa, wartość odżywcza dla 100 g produktu
Wartości odżywcze:
- Energia: 36 kcal
- Białko: 0 g
- Tłuszcze całkowite: 0 g
- – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 0 g
- – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
- Cholesterol: 0 mg
- Błonnik pokarmowy: 1,4 g
- Węglowodany ogółem: 9,29 g
- – w tym cukry całkowite: 6,43 g
- Witamina C (kwas askorbinowy): 6 mg
- Witamina A: 357 IU
- Potas: 186 mg
- Sód: 0 mg
- Wapń: 0 mg
- Żelazo: 0,26 mg
Brzoskwinie – historia i pochodzenie
Brzoskwinia pochodzi z północnych Chin, gdzie była uprawiana już ponad 4000 lat temu. Do Europy trafiła przez Persję, której zawdzięcza łacińską nazwę gatunkową. W starożytności była uważana za owoc luksusowy, rozpowszechniła się w klimacie śródziemnomorskim, a następnie trafiła do obu Ameryk. Dziś brzoskwinie uprawiane są na całym świecie – na czele z Chinami, Włochami, Hiszpanią i Stanami Zjednoczonymi.
Brzoskwinie – odmiany
- Redhaven – popularna odmiana żółtomiąższowa, idealna do przetworów i sałatek
- Saturn (brzoskwinia płaska, 'donut peach') – białomiąższowa, bardzo słodka, często spożywana na surowo
- Elberta – klasyczna odmiana deserowa ze Stanów Zjednoczonych, soczysta i aromatyczna
- Springcrest – wcześnie dojrzewająca odmiana żółtomiąższowa, stosowana do wypieków i konfitur
- Babcock – białomiąższowa, aromatyczna, o mniej kwaśnym smaku niż odmiany żółtomiąższowe
Rodzaje brzoskwiń
- Surowe – najczęściej spożywane na surowo, wykorzystywane w deserach i sałatkach
- Mrożone – dostępne przez cały rok, używane do koktajli, wypieków i kompotów
- Konserwowe – w syropie lub soku, wykorzystywane do ciast, galaretek i lodów
- Suszone – skoncentrowany smak, dodawane do mieszanek studenckich, ciast i mięs
- Liofilizowane – zachowują aromat i strukturę; stosowane w produkcji słodyczy i mieszanek śniadaniowych
- W postaci przecieru lub musu – baza do koktajli, sosów i deserów
Brzoskwinie – zamienniki
- Morele – również owoce pestkowe o zbliżonej konsystencji; można nimi zastąpić brzoskwinie w ciastach, choć są zazwyczaj mniej soczyste
- Nektarynki – odmiana o gładkiej skórce, bardzo podobna do brzoskwiń; zamiennik 1:1 w większości przepisów
- Mango – bardziej włókniste, ale słodkie i soczyste; sprawdzi się w deserach i chutneyach, należy dostosować ilość ze względu na niższy poziom kwasowości
- Gruszki – można nimi zastąpić brzoskwinie w niektórych wypiekach i sałatkach; oferują inną strukturę i niższą kwasowość, więc przepis może wymagać korekty (np. dodania soku z cytryny)
- Jabłka – tylko w określonych zastosowaniach, jak pieczone ciasta typu crumble; należy wydłużyć czas pieczenia i dodać nieco soku, by uzyskać podobny poziom wilgotności
Co zrobić z brzoskwiniami?
Brzoskwinie wykorzystywane są w kuchniach na całym świecie, szczególnie w kuchni śródziemnomorskiej, amerykańskiej i dalekowschodniej. Stosuje się je do przygotowywania ciast kruchych i ucieranych, kompotów, konfitur, galaretek, chutneyów i dżemów. Brzoskwinie nadają się także jako baza do słodko-wytrawnych sosów do mięs, w tym dań z drobiu i kaczki. W wersji świeżej i obranej można je dodawać do sałatek z serem feta lub kozim, a także stosować jako składnik lodów, smoothie i tart owocowych.
Jak przechowywać brzoskwinie?
Dojrzałe brzoskwinie najlepiej przechowywać w lodówce, w temperaturze około 4°C, w oddzielnej przegrodzie na owoce. Należy je spożyć w ciągu 2–4 dni. Niedojrzałe egzemplarze można przechowywać w temperaturze pokojowej do momentu pełnej dojrzałości. Pokrojone brzoskwinie należy przykryć i zużyć tego samego dnia. Brzoskwinie można również mrozić – obrane ze skórki, wypestkowane i pokrojone na ćwiartki; przed zamrożeniem warto je zblanszować i skropić sokiem z cytryny, aby zapobiec ciemnieniu. Mrożone brzoskwinie należy zużyć w ciągu 10–12 miesięcy.
