Ajerkoniak, znany również jako likier jajeczny, to słodki napój alkoholowy na bazie żółtek jaj, mleka lub śmietanki, cukru oraz alkoholu (najczęściej spirytusu lub rumu). Charakteryzuje się gęstą, kremową konsystencją oraz charakterystycznym waniliowo-jajecznym smakiem. W Polsce ajerkoniak zyskał popularność jako dodatek do deserów oraz napój degustacyjny serwowany w małych kieliszkach. Produkuje się go zarówno przemysłowo, jak i w warunkach domowych. Ze względu na skład i sposób wytwarzania ajerkoniak zalicza się do likierów deserowych.
Informacje dotyczące wartości odżywczych ajerkoniaku przemysłowego, pasteryzowanego, w porcji 100 g:
Wartości odżywcze:
Ajerkoniak wywodzi się z europejskiego napoju zwanego posset, który spożywano już w średniowiecznej Anglii. Był to napój na bazie mleka i alkoholu. Współczesna forma ajerkoniaku rozwinęła się w XVIII wieku, gdy mleko stało się powszechnie dostępne, a alkohol, na przykład rum, spełniał również funkcję konserwującą. Popularność zdobył w krajach anglosaskich oraz w Europie Środkowej. W Polsce znany jest od początku XX wieku, przede wszystkim jako domowa nalewka deserowa.
Ajerkoniak jest szeroko wykorzystywany w kuchni europejskiej jako składnik deserów, takich jak kremy, torty, lody, serniki czy praliny. Dodaje się go do kawy, lodów, sosów do naleśników, a także do przygotowywania koktajli alkoholowych lub bezalkoholowych wariantów deserowych napojów. Często znajduje zastosowanie w cukiernictwie jako składnik nadzień i mas kremowych. W okresie świątecznym jest popularnym napojem serwowanym na zimno lub podgrzewanym, szczególnie w krajach anglosaskich. Sporadycznie wykorzystywany jest również w kuchni fusion jako składnik marynat do mięs lub dań słodko-wytrawnych.
Ajerkoniak należy przechowywać w szczelnie zamkniętej butelce w lodówce, w temperaturze od 0°C do 6°C. Domowy ajerkoniak zawierający surowe jajka powinien zostać spożyty w ciągu 5–7 dni od przygotowania. Przemysłowe wersje pasteryzowane można przechowywać znacznie dłużej – od kilku tygodni do kilku miesięcy, zgodnie z datą przydatności określoną na opakowaniu. Produkt należy chronić przed światłem i wysoką temperaturą. Nie zaleca się mrożenia ajerkoniaku, ponieważ po rozmrożeniu może dojść do rozwarstwienia składników oraz utraty konsystencji.