Sos ostrygowy to gęsty, ciemny sos o intensywnym, słodko-słonym smaku, często wykorzystywany w kuchni azjatyckiej – zwłaszcza chińskiej, tajskiej i wietnamskiej. Uzyskuje się go poprzez długotrwałe gotowanie wyciągu z ostryg i mieszanie go z cukrem, solą oraz skrobią kukurydzianą. Spotyka się go również pod nazwami takimi jak oyster sauce, chiński sos ostrygowy lub sos hoisin ostrygowy (choć różni się od klasycznego sosu hoisin). Charakteryzuje się głęboką barwą, zbliżoną do sosu sojowego, oraz umiarkowanym poziomem lepkości. W przemyśle spożywczym często występuje w wersjach wegańskich, w których wyciąg z ostryg zastępowany jest grzybami shiitake.
Sos ostrygowy wywodzi się z kuchni chińskiej, a jego powstanie datuje się na koniec XIX wieku. Jedna z najbardziej znanych historii związanych z jego pochodzeniem opowiada o przypadkowym odkryciu przez Lee Kum Sheunga z Guangdongu, który zapomniał o gotujących się ostrygach – w wyniku odparowania powstała gęsta, aromatyczna ciecz. Od tego czasu produkt stał się podstawowym składnikiem wielu dań kuchni kantońskiej. Obecnie sos ostrygowy wytwarzany jest komercyjnie w różnych częściach świata, w tym w Tajlandii, Wietnamie i Malezji.
Sos ostrygowy stosowany jest głównie w kuchni azjatyckiej – w daniach typu stir-fry, do marynat mięsnych (szczególnie wołowiny i drobiu), do smażonych warzyw, a także jako dodatek do makaronów i zup. W kuchni chińskiej stanowi ważny element potraw typu chow mein, w tajskiej jest składnikiem pad see ew, a w kuchni wietnamskiej służy jako baza do sosów serwowanych z warzywami lub tofu. Jest również popularnym dodatkiem do potraw typu dim sum oraz wzmacniaczem smaku w keczupie chińskim.
Po otwarciu sos ostrygowy należy przechowywać w lodówce, w szczelnie zamkniętej butelce, aby zachować jego aromat i zapobiec fermentacji. Przed otwarciem może być przechowywany w temperaturze pokojowej, z dala od światła i źródeł ciepła. Nie zaleca się jego zamrażania, ponieważ składniki mogą się rozwarstwić, a konsystencja ulec pogorszeniu. Okres przydatności wynosi zazwyczaj kilka miesięcy od momentu otwarcia – zgodnie z informacjami producenta umieszczonymi na etykiecie.
