Makaron soba to japoński makaron, wytwarzany głównie z mąki gryczanej, choć często dodaje się do niego również mąkę pszenną, aby poprawić konsystencję ciasta. Znany jest także pod nazwami: soba, 日本蕎麦 (nihon soba) oraz jako buckwheat noodles. Pomimo swojego japońskiego pochodzenia, znalazł zastosowanie także w innych kuchniach azjatyckich. Charakteryzuje się szarobrązowym odcieniem, elastyczną strukturą i orzechowym posmakiem. Soba podaje się zarówno na zimno, jak i na ciepło – jako składnik dań z wywarem lub z dodatkami warzywno-mięsnymi.
Dane dotyczą makaronu soba w formie suchej, w porcji 100 g.
Makaron soba pochodzi z Japonii, gdzie znany jest od ponad 400 lat. Pierwsze wzmianki o nim pojawiły się w okresie Edo (1603–1868), kiedy to zyskał popularność jako danie spożywane przez mieszkańców miast. Rozwój uprawy gryki w górskich regionach Japonii, gdzie pszenica i ryż rosły słabo, przyczynił się do rozpowszechnienia soby jako lokalnego składnika. Tradycyjnie podaje się go m.in. podczas noworocznego posiłku „toshikoshi soba” jako metaforę długowieczności i ciągłości życia.
Makaron soba ma szerokie zastosowanie w kuchni japońskiej. Może być podawany jako zimna przekąska (np. z sosem tsuyu i dodatkami) lub w gorących zupach, takich jak kake soba. Doskonale sprawdza się także w daniach typu stir-fry, sałatkach z dressingiem sojowym oraz jako składnik potraw fusion w kuchniach azjatycko-europejskich. Często łączy się go z warzywami, jajkiem na twardo, tofu lub mięsem drobiowym i wołowym. W wariancie cha soba bywa bazą lekkich dań, np. z rybą lub wodorostami.
Suszony makaron soba należy przechowywać w suchym, chłodnym i zacienionym miejscu – najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub szczelnym pojemniku. Po otwarciu opakowania warto chronić go przed wilgocią, która może wpłynąć na jego jakość i smak. Świeży makaron soba powinien być trzymany w lodówce i spożyty w ciągu kilku dni. Można go także zamrozić – najlepiej po wcześniejszym ugotowaniu i osączeniu. Przed spożyciem należy rozmrozić go w lodówce i krótko podgrzać w wodzie lub bezpośrednio na patelni bądź w woku.