Kaszanka, znana również jako kiszka, krupniok, kaszok czy żymlok (regionalnie), to gotowany wyrób wędliniarski sporządzany z podrobów (najczęściej wieprzowych), krwi i kaszy – zwykle gryczanej lub jęczmiennej. Zaliczana jest do wyrobów garmażeryjnych i znana w wielu krajach pod różnymi nazwami: w Niemczech jako „Blutwurst”, w Wielkiej Brytanii jako „black pudding”. Kaszanka ma ciemny, niemal czarny kolor i intensywny aromat, zależny od użytych przypraw i dodatków. Może być sprzedawana na surowo (do dalszej obróbki), podpieczona lub w wersji gotowej do spożycia na zimno.
Kaszanka wywodzi się z tradycyjnych europejskich technik przetwórstwa mięsa, szczególnie tych związanych z wykorzystywaniem całej tuszy zwierzęcej. Uważa się, że jej początki sięgają średniowiecza, a na ziemiach polskich wiążą się ze zwyczajem wiejskiego uboju trzody. Był to sposób na szybkie przetworzenie krwi oraz podrobów – produktów nietrwałych, wymagających natychmiastowego przerobu. W różnych regionach Polski wykształciły się lokalne wersje kaszanki, uwzględniające dostępne składniki i preferencje smakowe.
Kaszanka jest uniwersalnym składnikiem tradycyjnej kuchni środkowoeuropejskiej – szczególnie charakterystycznym dla Polski, Niemiec, Czech i Austrii. Podaje się ją zazwyczaj na gorąco: pieczoną, smażoną lub grillowaną – często z dodatkiem cebuli, jabłek, kiszonej kapusty lub musztardy. W Polsce typowym przykładem jest kaszanka z grilla lub smażona na patelni jako danie obiadowe. Może stanowić także składnik farszu do pierogów, naleśników lub słonych tart. Często serwowana jest na wiejskich stołach biesiadnych oraz podczas sezonowych spotkań przy ognisku lub grillu.
Kaszankę należy przechowywać w lodówce w temperaturze 0–4°C – najlepiej w oryginalnym opakowaniu lub w szczelnie zamkniętym pojemniku. Termin przydatności zależy od postaci produktu: kaszanka świeża nadaje się do spożycia jedynie przez kilka dni, natomiast wersje wędzone i pasteryzowane można przechowywać znacznie dłużej. Kaszankę można również mrozić, jednak najlepiej zrobić to niezwłocznie po zakupie – w ciągu 24 godzin. Zamrożona kaszanka może być przechowywana przez 2–3 miesiące. Przed spożyciem należy ją rozmrażać powoli w lodówce. Po otwarciu pasteryzowaną kaszankę należy spożyć w ciągu 2 dni.
