Kapusta biała

Kapusta biała, znana również jako kapusta głowiasta biała (Brassica oleracea var. capitata f. alba), to jedno z najbardziej rozpowszechnionych warzyw uprawianych w klimacie umiarkowanym. Jej zwartą, kulistą główkę tworzą jasnozielone lub białe liście o delikatnie słodkawym smaku. Odmiany kapusty białej różnią się kształtem, wielkością i czasem dojrzewania, co znajduje odzwierciedlenie w jej zastosowaniach kulinarnych — od kiszenia po gotowanie i duszenie. Powszechnie występuje w kuchniach Europy Środkowo-Wschodniej, Azji i obu Ameryk.

Kapusta biała – składniki odżywcze

Kapusta biała – historia i pochodzenie

Kapusta biała pochodzi od dzikich form kapusty uprawianych pierwotnie na terenach wybrzeża Morza Śródziemnego, gdzie były znane już w starożytności. Udomowiona przez Rzymian, a następnie rozpowszechniona w całej Europie, kapusta stała się jednym z podstawowych warzyw w kuchni chłopskiej i mieszczańskiej. Jej uprawa w Europie Środkowej sięga średniowiecza, kiedy szczególnie ceniono ją za łatwość przechowywania i zastosowanie w okresie zimowym.

Kapusta biała – odmiany

• Amager – późna odmiana kiszonkowa o dużych, bardzo ścisłych główkach
• Ditmarska Najwcześniejsza – wczesna odmiana do bezpośredniego spożycia
• Kilagreg – średnio wczesna odmiana, dobrze sprawdzająca się do gotowania
• Lento – uniwersalna odmiana do gotowania, kiszenia i sałatek
• Stonehead – odmiana amerykańska o zwartej główce, dobra do surówek

Kapusta biała – rodzaje

• świeża – dostępna przez cały rok, głównie z upraw lokalnych lub importu
• kiszonki – w postaci kapusty kiszonej, używanej m.in. do dań jednogarnkowych
• mrożona – krojona i blanszowana, gotowa do duszenia i gotowania
• konserwowana – w słoikach lub puszkach, często z dodatkiem przypraw i marchewki
• suszona – rzadziej spotykana forma, wykorzystywana głównie w przemyśle spożywczym

Kapusta biała – zamienniki

• Kapusta włoska – delikatniejsza w smaku, wymaga krótszego czasu gotowania; idealna do rolad i potraw duszonych. Jej luźniejsza struktura może wymagać zwiększenia ilości w przepisie.
• Kapusta pekińska – bardziej krucha i soczysta, dobrze sprawdza się w surówkach i daniach kuchni azjatyckiej. Ze względu na odmienną strukturę gotuje się szybciej niż kapusta biała.
• Jarmuż – inny typ liści, odpowiedni do dań wymagających krótkiej obróbki cieplnej. W przepisach należy dostosować czas i sposób przygotowania.
• Brukselka – mimo innej postaci ma podobny profil smakowy. Nadaje się do gotowanych mieszanek warzywnych i duszenia. Należy zastosować większą objętość.

Co zrobić z kapusty białej?

Kapustę białą wykorzystuje się w kuchni niemieckiej, polskiej, rosyjskiej, ukraińskiej, węgierskiej, a także koreańskiej i chińskiej. Jest podstawą klasycznych dań, takich jak bigos, kapuśniak, gołąbki czy kimchi. Surowe liście świetnie nadają się na surówki (np. z marchewką i jabłkiem), a także jako składnik farszów i zapiekanek. W kuchni azjatyckiej bywa składnikiem pierożków lub dań typu stir-fry. Kiszoną kapustę wykorzystuje się w daniach jednogarnkowych, zupach oraz jako dodatek do mięs i ziemniaków.

Jak przechowywać kapustę białą?

Kapustę białą w całości należy przechowywać w chłodnym, suchym i przewiewnym miejscu — idealnie w temperaturze od 0 do 4°C, np. w dolnej szufladzie lodówki. Przechowywana w całości, bez uszkodzeń, może wytrzymać kilka tygodni. Po przekrojeniu najlepiej owinąć ją folią spożywczą i spożyć w ciągu kilku dni. Kapustę białą można również zamrozić — wcześniej należy ją zblanszować przez 2–3 minuty, następnie ostudzić, osuszyć i zamrozić w porcjach. Kiszoną kapustę należy przechowywać w lodówce w szczelnym pojemniku, najlepiej szklanym lub ceramicznym.