Potrawy z grzybów leśnych – 6 pomysłów, co zrobić z darami lasu

Dania z grzybami – co można zrobić z grzybów i jakich warto używać w kuchni?

Grzyby zbierane są od tysięcy lat. Doceniano je już w starożytnej Grecji i Egipcie oraz wykorzystywano w celach leczniczych w krajach azjatyckich. Długo uważano, że nie spełniają zbyt dużej roli w diecie i są wybierane prawie wyłącznie ze względu na walory smakowe i charakterystyczny aromat. Badania wykazały jednak, że są zdrowe i zawierają dużo białka, niacyny, lizyny i ryboflawiny, a także witamin z grupy B¹.

Na świecie wykorzystuje się kulinarnie około 40 gatunków grzybów, chociaż gatunków jadalnych występuje w naturze przynajmniej 2000. Wyjątek stanowią Japonia i Chiny, których mieszkańcy przygotowują potrawy z niemal wszystkich dostępnych gatunków.

W Polsce spośród grzybów leśnych najpopularniejsze są:

• prawdziwki, czyli borowiki szlachetne,
• koźlarze,
• podgrzybki (brunatne i zajączki),
• gąski,
• rydze,
• kurki (pieprznik jadalny),
• kanie,
• maślaki².

Wykorzystuje się je na świeżo, zaraz po zebraniu i oczyszczeniu, ale także w wersji suszonej, marynowanej i mrożonej. Grzyby w każdej formie zachowują swoje właściwości smakowe oraz zdrowotne.

Warto wiedzieć, że świeże i mrożone można stosować zamiennie, a proces mrożenia pozwala na wykorzystanie ich poza sezonem. Nadają się wtedy do zup, gulaszu, sosów, dań jednogarnkowych, risotto i kaszotto. W zależności od gatunku po obróbce termicznej zachowują swoją jędrność lub rozpadają się, tworząc aromatyczny sos i zagęstnik potraw. W wersji suszonej można je sproszkować i dodawać jako przyprawę. Ich intensywny, skondensowany smak jest nieodłącznym składnikiem bigosu czy sosów do mięs. W formie marynowanej podawane są raczej jako przekąska, ale można wykorzystać je jako składnik wrapów i dań typu finger food.

Klasyczny przepis na grzyby – zupa grzybowa w dwóch odsłonach

Opisując pomysły na grzyby leśne, nie można pominąć absolutnego klasyka, czyli rozgrzewającej zupy grzybowej. Może występować ona w wersji tradycyjnej, w której przyrządza się jarzynową bazę z dodatkiem ziemniaków. W takiej formie można uzupełnić ją o kaszę perłową, pęczak, łazanki lub inny rodzaj makaronu. W nowoczesnej wersji składniki miksujemy, doprawiając przyprawami, które doskonale komponują się z grzybami. Warto też w obu wariantach wykorzystać śmietanę 18% lub śmietankę 36%.

Przepis na klasyczną zupę grzybową z kaszą perłową

Składniki:

• 1 opakowanie zupy grzybowej Hortex
• 1 l wody
• 1 szklanka kaszy perłowej
• 1 łyżka masła lub oliwy
• 1 łyżka śmietany 18% (można zrezygnować w wersji fit lub wege)
• ½ łyżeczki rozmarynu
• sól i pieprz do smaku
• natka pietruszki do posypania
• opcjonalnie: porcja rosołowa

Sposób przygotowania:

Do garnka przesypujemy zawartość opakowania mrożonej zupy grzybowej. Jeśli wybieramy wariant mięsny, wkładamy też porcję rosołową. Zalewamy zimną wodą i gotujemy na wolnym ogniu. Kaszę opłukujemy na sicie i dodajemy do garnka. Wsypujemy przyprawy, a po zagotowaniu zupy dokładamy masło. Kiedy wszystkie składniki i kasza będą miękkie (po ok. 15 minutach), a mięso ugotowane, w szklance łączymy 1 łyżkę śmietany z 1 chochlą zupy i mieszamy. Następnie przelewamy mieszankę do zupy i jeszcze chwilę gotujemy. Przelewamy do misek i posypujemy posiekaną natką pietruszki.

Przepis na grzybową zupę-krem z ziołowymi grzankami

Składniki:

• 1 opakowanie zupy grzybowej Hortex
• woda
• 1 łyżka masła lub oliwy
• 1/3 szklanki śmietanki 36%
• ½ łyżeczki rozmarynu
• 2 ząbki czosnku
• sól i pieprz do smaku

Składniki na grzanki:

• 2-3 kromki chleba na grzanki
• 2 łyżki masła lub oliwy
• ½ łyżeczki rozmarynu
• ½ łyżeczki tymianku
• 2 łyżki startego na drobno parmezanu

Sposób przygotowania:

Mieszankę Hortex zalewamy wodą tak, aby przykryła wszystkie składniki i zagotowujemy do momentu, kiedy wszystkie składniki zmiękną. Dodajemy przyprawy, a następnie miksujemy na gładki krem i dodajemy śmietankę. Jeśli zupa jest za gęsta, dolewamy odrobinę wody do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Przygotowujemy grzanki: chleb lub bułkę kroimy w kostkę i podsmażamy na rozgrzanej na patelni oliwie lub maśle. W miseczce mieszamy wszystkie przyprawy (oprócz sera) i posypujemy nimi grzanki na patelni. Mieszamy i przekładamy do miski. Posypujemy grzanki parmezanem, a następnie podajemy je z zupą.

Główne dania z grzybami leśnymi

Grzyby leśne to częsty składnik przepisów na dania główne z wykorzystaniem różnego rodzaju mięs, ale też ryb i owoców morza. Mogą być też inspiracją do tworzenia potraw wegetariańskich i wegańskich. Dodają mocnego aromatu i charakterystycznego smaku.

Przepis na kaszotto z grzybami, dynią i szpinakiem

Składniki:

• 500 g grzybów leśnych (podgrzybki, prawdziwki, kurki)
• 500 g kaszy gryczanej lub pęczaku
• ½ opakowania dyni mrożonej w kostce Hortex
• 100 g szpinaku mrożonego w liściach Hortex
• 200 g masła
• 0,5 l bulionu
• 1 szklanka białego wina
• 1 łyżeczka tymianku
• 2 ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę
• sól i pieprz
• świeża natka pietruszki

Możesz podać z:

• grillowanym pstrągiem
• smażonym sandaczem lub halibutem
• stekiem z polędwicy wołowej
• polędwiczką wieprzową
• dziczyzną
• pałką z kurczaka
• plastrami indyka

Sposób przygotowania:

1 łyżkę masła roztapiamy na głębokiej patelni i dodajemy grzyby. Podsmażamy przez ok. 3 minuty i dodajemy szpinak, dynię i nieugotowaną kaszę lub pęczak oraz przyprawy. Dodajemy jeszcze jedną łyżkę masła i dokładnie mieszamy tak, aby tłuszcz pokrył każde ziarenko kaszy. Dodajemy po chochli bulionu i czekamy, aż kasza wchłonie płyn, żeby dodać kolejną porcję. Kiedy wszystkie składniki będą miękkie, dodajemy wino i doprowadzamy do odparowania. Podajemy solo lub z wybranym dodatkiem.

Przepis na stek z selera na puree grzybowym

Składniki:

• 2 duże selery
• 5 łyżek oliwy
• sok z ½ cytryny
• 1 opakowanie zupy grzybowej Hortex
• 1 łyżka startego parmezanu
• 1 łyżka masła lub oliwy
• sól i pieprz
• opcjonalnie: kurkuma, natka pietruszki

Sposób przygotowania:

Selery obieramy i kroimy na plastry o grubości około 1 centymetra. Obtaczamy w oliwie i grillujemy z każdej strony około 8-10 minut (do miękkości). W tym czasie gotujemy mieszankę Hortex w niewielkiej ilości wody z dodatkiem soli, pieprzu i masła lub oliwy. Kiedy składniki zmiękną blendujemy je na gładkie puree i dodajemy parmezan. Aby miało ładniejszy kolor, możemy dodać trochę kurkumy. Podajemy ze stekami z selera, które skrapiamy sokiem z cytryny. Danie można posypać natką pietruszki lub innymi ziołami, które pasują do grzybów.

Przepis na szybki makaron z grzybami w sosie śmietanowym z boczkiem

Składniki:

• 1 opakowanie makaronu na patelnię w stylu carbonara Hortex
• 250 g grzybów leśnych świeżych lub mrożonych (suszone po wcześniejszym namoczeniu we wrzątku przez kilka godzin)
• 1-2 ząbki czosnku
• szczypta rozmarynu i tymianku
• natka pietruszki do posypania gotowego dania
• 1 łyżka oliwy

Sposób przygotowania:

Na patelni rozgrzewamy oliwę i podsmażamy posiekany na drobno czosnek oraz grzyby pokrojone w plastry.  Kiedy będą złote, dodajemy mieszankę Hortex i smażymy przez ok. 10 minut. Dodajemy przyprawy i od czasu do czasu mieszamy. Gotowe danie posypujemy natką pietruszki.

Odważny przepis na grzyby – surf and turf, czyli stek i krewetki z grzybami i glazurowaną marchewką

Składniki:

• ½ opakowania marchewek mini Hortex
• 1 łyżka miodu
• 1 łyżka masła
• 1 łyżka oleju
• 1 papryczka chili
• 1 łyżeczka sosu sojowego
• 1 łyżeczka octu balsamicznego

• 200 g grzybów leśnych mrożonych lub świeżych
• 1 łyżka masła
• 1 gałązka rozmarynu
• tymianek
• sól i pieprz

• 6-8 krewetek tygrysich
• 1 łyżka masła
• 1 ząbek czosnku
• 1 papryczka chili

• 2 steki z polędwicy wołowej, antrykotu lub rostbefu
• oliwa z oliwek
• 2 gałązki rozmarynu
• pieprz i sól

Sposób przygotowania:

Marchewki Hortex lekko podgotowujemy. Następnie rozpuszczamy na patelni masło i olej i podsmażamy drobno posiekane chili. Dodajemy resztę przypraw. Na mieszankę wykładamy marchewki, mieszamy i podsmażamy przez około 3-5 minut na średnim ogniu.

Grzyby pokrojone w plastry smażymy na rozpuszczonym maśle. Dodajemy przyprawy.

Na roztopionym maśle podsmażamy posiekane chili i czosnek. Krewetki nadziewamy na długi patyczek, tworząc szaszłyk. Smażymy je przez ok. 2-3 minut z każdej strony. Jeśli mamy mniejsze krewetki, wystarczy 1 minuta.

Na rozgrzanej oliwie z rozmarynem smażymy steki (medium rare to ok. 2-3 minut z każdej strony, well done potrzebuje ok. 6-8 minut z każdej strony). Zdejmujemy je z patelni, solimy i pieprzymy. Pozostawiamy na ok. 5 minut pod folią aluminiową, nie kroimy.

Na dużym talerzu układamy stek w całości lub pokrojony w plastry. Z jednej strony wykładamy grzyby, z drugiej marchewki. Na górze kładziemy szaszłyk z krewetek.