Semolina, znana również jako kasza manna z pszenicy twardej, grys pszenny lub farina (głównie w krajach anglosaskich), to produkt powstający w procesie przemiału pszenicy durum. Charakteryzuje się żółtawą barwą i lekko szorstką strukturą, różniącą się od tradycyjnej mąki pszennej pochodzącej z pszenicy zwyczajnej. Wyróżnia się wysoką zawartością glutenu oraz niską wilgotnością, co sprawia, że doskonale nadaje się do produkcji makaronów, deserów i ciast. Semolina znajduje szerokie zastosowanie w kuchniach śródziemnomorskiej, południowoazjatyckiej oraz północnoafrykańskiej.
Wartości odżywcze dotyczą semoliny surowej, w przeliczeniu na 100 g produktu:
Nazwa „semolina” wywodzi się z łacińskiego słowa „simila”, oznaczającego „drobno mieloną mąkę”. Składnik ten powstał w wyniku udoskonalenia metod przemiału pszenicy durum w regionie basenu Morza Śródziemnego, zwłaszcza na terenie współczesnych Włoch. Już w starożytności była wykorzystywana do produkcji pieczywa oraz lokalnych makaronów. Na przestrzeni wieków semolina stała się kluczowym składnikiem tradycyjnych potraw kuchni włoskiej, indyjskiej i północnoafrykańskiej.
Semolina zajmuje ważne miejsce w kuchniach włoskiej, indyjskiej, marokańskiej i bliskowschodniej. Jest podstawą do produkcji makaronów (np. spaghetti, penne), semolinowego pieczywa, klusek oraz deserów, takich jak halwa (kraje azjatyckie), basbousa (Bliski Wschód) czy mannik (Europa Wschodnia). W kuchni indyjskiej drobna prażona semolina stanowi bazę m.in. dla popularnego śniadaniowego dania upma czy idli, a w Afryce Północnej z semoliny przyrządza się kuskus. Ze względu na swoją strukturę jest również używana do posypywania stolnicy podczas wyrabiania pizzy lub chleba, aby zapobiegać przywieraniu ciasta.
Semolinę należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym, chłodnym i ciemnym miejscu, aby zapobiec absorpcji wilgoci i przedłużyć jej trwałość. Najlepiej umieszczać ją w spiżarni lub dolnych szafkach kuchennych, z dala od źródeł ciepła. W przypadku zakupienia semoliny w dużej ilości możliwe jest jej zamrożenie w hermetycznych torebkach, co skutecznie zapobiega rozwojowi szkodników i przedłuża przydatność do użycia. Po otwarciu opakowania zaleca się jej zużycie w ciągu 3–6 miesięcy, aby zachować optymalne właściwości technologiczne.