Jogurt roślinny

Opis ogólny

Jogurt roślinny to fermentowany produkt spożywczy otrzymywany z napojów roślinnych, takich jak napój sojowy, kokosowy, migdałowy, owsiany lub ryżowy. Jest wykorzystywany jako alternatywa dla jogurtów mlecznych, szczególnie w diecie wegańskiej i bezlaktozowej. Proces fermentacji przebiega z udziałem bakterii kwasu mlekowego, podobnie jak w przypadku jogurtów mlecznych, dzięki czemu produkt ten zyskuje charakterystyczny, lekko kwaśny smak i gęstą konsystencję. Spotykany jest również pod nazwami takimi jak: jogurt wegański, jogurt bezmleczny czy fermentowany napój roślinny.

Jogurt roślinny – składniki odżywcze

porcja: 100 g produktu gotowego (surowego)
wartości:
  • Energia: 83 kcal
  • Białko: 3,33 g
  • Tłuszcz ogółem: 3,33 g
  • – w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 3,33 g
  • – kwasy tłuszczowe trans: 0 g
  • Błonnik pokarmowy: 0,7 g
  • Węglowodany przyswajalne: 10 g
  • – cukry ogółem: 5,33 g
  • – cukry dodane: 4,7 g
  • Sód (Na): 80 mg
  • Wapń (Ca): 7 mg
  • Żelazo (Fe): 0,96 mg
  • Potas (K): 0 mg
  • Witamina D (D2 + D3): 0 IU
  • Cholesterol: 0 mg

Jogurt roślinny – historia i pochodzenie

Jogurt roślinny jest stosunkowo nowym produktem na rynku spożywczym, który powstał wraz ze wzrostem zainteresowania dietą roślinną i potrzebą znalezienia zamienników dla produktów mlecznych. Jego korzenie sięgają tradycyjnych technik fermentacji napojów roślinnych popularnych w Azji, m.in. fermentowanej soi w Japonii i Chinach. Produkcję na skalę przemysłową rozpoczęto w drugiej połowie XX wieku, a dynamiczny rozwój nastąpił w XXI wieku, szczególnie w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej, gdzie popyt napędzali konsumenci poszukujący alternatyw roślinnych z powodów etycznych i środowiskowych.

Jogurt roślinny – odmiany

  • Jogurt sojowy – o gładkiej teksturze i delikatnym smaku; najczęściej neutralny lub waniliowy.
  • Jogurt kokosowy – gęstszy i bardziej kremowy, o wyraźnie kokosowym posmaku.
  • Jogurt owsiany – łagodny, naturalnie słodkawy smak; rzadsza konsystencja.
  • Jogurt migdałowy – delikatnie orzechowy aromat; lekko płynna konsystencja.
  • Jogurt ryżowy – bardzo łagodny; często używany w mieszankach z innymi bazami roślinnymi.

Rodzaje jogurtu roślinnego

  • Naturalny (bez dodatków smakowych)
  • Smakowy (np. waniliowy, truskawkowy, borówkowy)
  • Z dodatkami (np. musli lub nasiona w oddzielnym przedziale opakowania)
  • Gęsty (typu greckiego)
  • Do picia (płynny jogurt roślinny)
  • Bio lub ekologiczny (z certyfikowanych upraw roślin)

Jogurt roślinny – zamienniki

  • Jogurt mleczny – może być stosowany w tych samych proporcjach, jeśli nie jest wymagana dieta roślinna; różni się zawartością tłuszczu oraz profilem smakowym.
  • Śmietanka roślinna – może zastępować jogurt w sosach lub wypiekach, choć czasem wymaga dostosowania gęstości lub dodania substancji zakwaszającej, np. soku z cytryny.
  • Purée z tofu – używane w daniach wytrawnych jako zamiennik jogurtu sojowego; wymaga doprawienia i zmiksowania na jednolitą masę.
  • Mleko kokosowe z dodatkiem octu jabłkowego lub soku z cytryny – może pełnić funkcję kwaśnego składnika w ciastach, choć jest bardziej płynne i tłuste.

Co zrobić z jogurtu roślinnego?

Jogurt roślinny znajduje zastosowanie w kuchni wegańskiej, azjatyckiej, bliskowschodniej oraz europejskiej – zarówno w wersjach słodkich, jak i wytrawnych. Może pełnić rolę bazy do dipów, sosów (np. wegańskie tzatziki), być składnikiem ciast, dodatkiem do zup i curry, a także być spożywany samodzielnie lub z dodatkiem owoców i granoli jako deser albo śniadanie. Z powodzeniem zastępuje jogurt mleczny w koktajlach, dressingach i wypiekach, zachowując podobną konsystencję oraz kwasowość potrzebną do reakcji z sodą lub proszkiem do pieczenia.

Jak przechowywać jogurt roślinny?

Jogurt roślinny należy przechowywać w lodówce w temperaturze od 2°C do 8°C i spożyć przed upływem daty wskazanej na opakowaniu. Po otwarciu zaleca się jego spożycie w ciągu 3–5 dni, przechowując go szczelnie zamkniętego. Produkt można również zamrozić, jednak po rozmrożeniu może dojść do rozwarstwienia konsystencji – wówczas najlepiej sprawdzi się jako składnik potraw gotowanych (np. w sosach). Przechowywanie z dala od źródeł światła i zapachów pozwala zachować jego świeżość i walory smakowe.

Polecane przepisy