Jabłka prosto z sadu to jedne z najpopularniejszych, łatwo dostępnych, ale wciąż dostojnych polskich owoców. Towarzyszą nam na co dzień i od Święta, a szczególnie chętnie sięgamy po nie w okresie jesienno-zimowym. Cudownie bowiem komponują się z mieszanką korzennych przypraw. To rozgrzewające skojarzenie znajdziemy w dedykowanej linii produktów Braci Sadowników. Idealne na zimę, dwa warianty smakowe: z cynamonem i goździkami oraz z żurawiną i kardamonem, wprowadzą nas w świąteczny nastrój. Można raczyć się nimi jako napój lub… upiec z nimi świąteczny piernik. Taki wypiek razem z innymi potrawami z dodatkiem jabłek to nasze hity nie tylko na grudzień – co udowadnia również trwająca kampania marki - „Jabłka na talerzu”, w której Bracia Sadownicy łączą siły z Elizą Mórawską-Kmitą, autorką książek i bloga kulinarnego WhitePlate.com. Przejdźmy więc do receptur i wskazówek.

Piernik jabłkowy – ciasto nie tylko na Święta!

Spośród świątecznych ciast to właśnie piernik kojarzy się z wypiekiem, który jemy właśnie zimą. Ten idealny powinien być wzbogacony przyprawą do piernika, cynamonem, nierzadko też imbirem czy kardamonem. Wyjątkową konsystencję i smak nadadzą mu również jabłka – dzięki temu będzie lekko wilgotny, mięciutki, po prostu bajecznie smaczny. Jabłka mogą być dodane podwójnie – w formie płynnej i kawałków surowego owocu. Sok od Braci Sadowników z linii Grzane Jabłko idealnie wkomponuje się w świąteczną domową cukiernię. Jabłkowe produkty Braci wyróżnia krótki, prosty skład, brak dodatku cukru i tłoczenie na zimno. W wersji jesienno-zimowej do tej listy dopisujemy naturalne ekstrakty przyprawy. Pozostaje tylko jedna decyzja: na początek duet żurawiny i kardamonu czy cynamonu i goździków? Gwarantujemy, że oba będą idealnym wyborem na smaczny, wieczorny relaks pod kocem lub rozgrzanie po zimowych aktywnościach. I udowadnia to też przepis na piernik - autorska propozycja Elizy Mórawskiej-Kmity z kampanii “Jabłka na talerzu - Eliza gotuje z Braćmi”. Nieoczywiste, apetyczne, bardzo aromatyczne połączenie.

Składniki na jabłka:

  • 2 łyżki masła
  • 3 łyżki brązowego cukru
  • 2 duże jabłka, obrane i pokrojone najpierw na ćwiartki, a następnie na ósemki

Piernik:

  • 140 g miękkiego masła
  • 100 g brązowego cukru
  • 1 jajko
  • 100 – 150 ml "Grzanego Jabłka" od Braci Sadowników
  • 2 łyżki miodu
  • 250 g mąki pszennej
  • 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
  • 1 łyżeczka cynamonu
  • 1 łyżeczka mielonego imbiru
  • 2-3 łyżeczki przyprawy do piernika
  • 1/4 łyżeczki soli

To ciasto możemy zrobić na dwa sposoby: tradycyjnie z jabłkami na górze, wówczas na przygotowanej i wlanej do formy masie układamy jabłka lub jako ciasto odwracane - wówczas możemy je przygotować na żaroodpornej patelni. Jeśli używamy patelni, powinna być stalowa lub żeliwna - zwracamy uwagę, żeby nie miała plastikowych elementów, które mogłyby stopić się w piekarniku. Sposób przygotowania - ciasto pieczone "do góry nogami": Na patelni rozpuszczamy masło, dodajemy cukier i pozwalamy, żeby masa się skarmelizowała. Układamy jabłka i smażymy jeszcze 2-3 minuty. Odstawiamy patelnię. Piekarnik rozgrzewamy do 180 st C. W misie miksera umieszczamy masło i cukier. Miksujemy, aż masa będzie puszysta. Następnie dodajemy jajko i miksujemy jeszcze przez chwilę. W osobnej miseczce mieszamy suche składniki: mąkę, proszek do pieczenia, cynamon, imbir, przyprawę do piernika i sól. Cały czas miksując, dodajemy na zmianę suche składniki oraz "Grzane Jabłko" wymieszane z miodem. Masa powinna konsystencją przypominać gęstą śmietanę, dlatego płynne składniki dodajemy stopniowo. Masę wlewamy na jabłka na patelni i wstawiamy do piekarnika. Pieczemy około 40 minut (lub nieco dłużej - czas pieczenia zależy między innymi od tego, jak bardzo soczyste są jabłka, jakiego rodzaju patelni używamy itp.). Jeśli nie mamy patelni, przygotowane wcześniej jabłka możemy przełożyć do tortownicy o średnicy 22-25 cm i na to wlać ciasto. Możemy też wlać ciasto do tortownicy, a na wierzchu ułożyć plasterki jabłek (bez wcześniejszego karmelizowania ich), posypać je cukrem, cynamonem i ułożyć kilka plasterków masła. Po upieczeniu (jeśli korzystamy z patelni), ciasto należy odstawić na 5-10 minut, a następnie ułożyć na patelni talerz i jednym ruchem odwrócić piernik "do góry nogami".

Zakwas na barszcz czerwony – jabłko podkręci jego smak!

Król wigilijnych zup, postrach białych obrusów i niezapomniany smak – w tych klasycznych, sprawdzonych przepisach zapewnia go… dodatek jabłka. Dobre buraki, zestaw pachnących przypraw, wywar grzybowy, czosnek i kwaśne jabłko. To gwarancja smaku „jak na Wigilii u babci”, który bez problemu każdy z nas może odtworzyć w domu. Nawet jeśli to będzie pierwsza taka własnoręcznie przygotowana Wigilia. Warto dodać, że taki barszcz najlepiej odstawić na noc, aby smaki „przegryzły się”.

Składniki:

  • 5 kg buraków (najlepiej podłużnych)
  • 2 selery
  • 5 pietruszek
  • kopru
  • 4 cebule
  • 3 łyżki octu
  • garść ziela angielskiego i pieprzu
  • duża szczypta cukru
  • litr wywaru po moczeniu prawdziwków
  • 5 ząbków czosnku
  • 3 kwaśne jabłka

Przygotowanie: Połowę ilości buraków w całości, bez obierania ich ze skórki, pieczemy w piekarniku, aż zmiękną. Pozostałe 2.5 kilo obieramy i ścieramy na tarce na plastry, przekładamy do garnka. Dodajemy dwa obrane korzenie selera podzielone na ćwiartki oraz pięć pietruszek i sporo świeżego kopru – kwiatów – takich jak do kwaszenia ogórków. Dokładamy także 4 cebule pokrojone na ćwiartki, wcześniej upieczone w łupinach. Warzywa zalewamy taką ilością wody, by zakryła je w całości i wstawiamy na gaz. Gotujemy na bardzo małym ogniu. Kiedy wywar zawrze, wlewamy trzy łyżki octu, wsypujemy garść kulek ziela angielskiego i garść czarnego pieprzu, doprawiamy cukrem. Gotujemy dalej, aż buraki zmiękną. Kiedy tak się stanie, dodajemy upieczone w piekarniku, obrane i starte na tarce buraki. Do wywaru dodajemy także wodę pozostałą po moczeniu 10 dużych prawdziwków (około litra płynu), podgrzewamy. Wywar zdejmujemy z ognia, dodajemy 5 ząbków czosnku, skórkę z 3 kwaśnych jabłek i odstawiamy na noc.

Jabłka do dań wytrawnych – na obiad lub kolację

Różne odmiany jabłek wykorzystujemy także na obiad. Stanowią ważny element pieczonych mięs – szczególnie polecane są do faszerowania kurczaka i zapiekania razem z nimi części kaczki. Słodko-kwaśny posmak, puszczane soki – wzbogacają w wyjątkowy sposób drobiowe mięso z piekarnika. Kawałki jabłek używane są też do dań ze śledziami. Dowodem jest przepis z magazynu "Moje Gotowanie" na świeże śledzie (zwane „zielonymi) z jabłkami prosto z patelni. Raz spróbowane, wejdą na stałe nie tylko w świąteczne menu.

Składniki:

  • 1 kg zielonych śledzi
  • sok z cytryny
  • sól
  • pieprz
  • mąka
  • masło do smażenia
  • 2 słodkie cebule
  • 2–4 twarde kwaśne jabłka
  • suszony tymianek
  • sok z cytryny
  • białe wino
  • świeży tymianek do dekoracji


fot. A. Rogalski

Śledzie dokładnie płuczemy. Mieszamy ok. 2 łyżek soku z cytryny z niewielką ilością soli, delikatnie nacieramy ryby i odkładamy na 15 min do lodówki pod przykryciem. Wyjmujemy, obtaczamy w mące i smażymy na złoto na maśle z obu stron. Na osobnej patelni najpierw szklimy pokrojoną w cienkie piórka cebulę, następnie dokładamy cząstki jabłek (ze skórką; bez gniazd nasiennych), oprószamy tymiankiem; skrapiamy sokiem z cytryny i winem. Dusimy, aż jabłka będą prawie miękkie. Kładziemy na wierzch złote śledzie, dekorujemy świeżym tymiankiem. Podajemy od razu, na gorąco.

Jabłkowe soki – w wersji na zimę kuszą jeszcze bardziej

Szklanka dobrej jakości soku jabłkowego to napój, po który sięgamy przez cały rok. Wspomniane produkty Braci Sadowników z linii Grzane Jabłko można podawać zarówno na zimno, jak i na ciepło. Podgrzany sok z tłoczonych jabłek warto włączyć do jesienno-zimowego jadłospisu. To też najprostszy sposób na przygotowanie w kilka chwil rozgrzewających grzańców dla dzieci i dorosłych – bez dodatku alkoholu. Kompozycja na bazie żurawiny i kardamonu jest nieco ostrzejsza i charakterna, natomiast zestaw cynamonu z goździkami to jak szarlotka w szklance.

Skarb polskich sadów to produkt, który w zależności od okoliczności i okazji, potrafi na nowo zachwycić swoim smakiem. Ponadto jabłko to produkt zdrowy, naturalny – taki, którymi naprawdę możemy się chwalić poza granicami, więc warto czerpać z takich pyszności. Pamiętajmy też, że niepozorny kawałek jabłka włożony do pojemnika z pierniczkami pozwoli kontrolować poziom miękkości ciasteczek. W tym owocu i produktach z niego naprawdę jest moc!

Artykuł powstał we współpracy z marką Bracia Sadownicy.