Artur Rogalski
4.43 (156)
Ziemniaki po cabańsku to pyszna i sycąca potrawa jednogarnkowa. Kiedyś przygotowywana w żeliwnym kociołku nad ogniskiem, dzisiaj z powodzeniem może być upieczona w piekarniku z podobnym skutkiem. Warzywa przykryte liśćmi kapusty są miękkie, soczyste i doskonale przechodzą smakiem mięsnych dodatków. Cabańskie ziemniaki to kompletny obiad dla całej rodziny, do którego wystarczy podać prostą surówkę lub kiszonki z domowej spiżarni.
marchewka 1 szt.
ziemniaki 600 g
pieczarki 150 g
cebula 3 szt.
kapusta biała 50 g
boczek wędzony 100 g
kiełbasa 200 g
sól 5 g
pieprz 5 g
Warzywa: marchewkę i ziemniaki obieramy ze skórki, myjemy i kroimy w plastry. Pieczarki kroimy w paski. Cebulę obieramy z łupin i kroimy w krążki.
Kapustę: z główki odrywamy 4 zewnętrzne liście, dokładnie je myjemy i osuszamy na ręczniku papierowym.
Przygotowanie do pieczenia: nagrzewamy piekarnik do temperatury 180°C.
Składanie zapiekanki: na dnie naczynia żaroodpornego układamy plasterki boczku, następnie równomiernie rozkładamy ziemniaki (połowę porcji), cebulę, marchewkę, pieczarki i kiełbasę, pokrojoną wzdłuż na połówki. Całość przykrywamy plastrami ziemniaków. Każdą warstwę posypujemy solą i pieprzem. Na wierzch układamy liście kapusty.
Pieczenie: ziemniaki po cabańsku wkładamy do rozgrzanego piekarnika i pieczemy przez 60 min.
Podawanie: gorącą potrawę przekładamy na talerze. Możemy zdjąć liście kapusty, które pełniły funkcję pokrywki.
Porady
- Ziemniaki po cabańsku tradycyjnie były robione w żeliwnym kociołku nad ogniskiem. Jeśli mamy taką możliwość, możemy przygotować je również w taki sposób.
- Kompozycję podaną w przepisie możemy wzbogacić o dodatek innych warzyw, np. pietruszki, selera czy buraków.
- Jeśli chcemy zrobić pieczonkę w tradycyjny sposób dodajemy słoninę.
- Gotowe danie możemy oprószyć posiekaną natką pietruszki.
- Dla przełamania smaków doskonale sprawdzi się surówka z kiszonej kapusty, ogórki kiszone lub włoskie pikle.
Pomysł na ziemniaki z mięsną wkładką pieczone pod liśćmi kapusty związany jest z najazdami tatarskimi w XIII wieku. Wraz z ordą na tereny Małopolski przybyli Cabanowie. Byli to pasterze, zajmujący się hodowlą trzody i wyżywieniem dla wojska. Jednogarnkowa potrawa pełna pożywnych składników w pełni zaspokajała apetyt tatarskiej armii.
Kiedy orda wycofała się z terenów Polski, niektórzy Cabanowie zostali i osiedlili się w Chrzanowie. Przyjęli polskie nazwiska, ale nie zmienili zwyczajów kulinarnych, dzięki czemu potrawa jest serwowana do dzisiaj.
Ziemniaki po cabańsku pierwotnie nie miały swojej nazwy. Mówiono na nie po prostu pieczone, prażone, duszonka lub pieczonka. W 2005 r. Starostwo Powiatowe w Chrzanowie wraz z tygodnikiem „Przełom” ogłosiły konkurs na nazwę dla tej popularnej potrawy regionalnej. Dzięki niej danie zyskało osobowość i zostało rozpowszechnione daleko poza Małopolskę.
W 2011 r. ziemniaki po cabańsku zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych.
Obecnie, zamiast kociołków zawieszanych nad ogniskiem, możemy przygotować pyszne jednogarnkowe dania z piekarnika. Dużą popularnością cieszą się zapiekanki ziemniaczane, które doskonale komponują się z różnymi dodatkami – zarówno w wersji mięsnej, jak i wegetariańskiej.
Poniżej kilka łatwych pomysłów na szybki obiad z piekarnika:
W podobny sposób, chociaż bez ziemniaków, zrobimy grecką musakę z bakłażanami i beszamelem lub francuskie casserole z fasolą i kiełbaskami.
