Soja - właściwości i zastosowanie

Soja to roślina jadalna z rodziny bobowatych. Do jej uprawy wymagane jest silne nasłonecznienie. Uprawia się ją głównie w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej oraz Azji. Sporo osób zadaje sobie pytanie, czy soja jest zdrowa. Kontrowersje są związane zwłaszcza z zawartością izoflawonów w tym warzywie. Przedstawiamy więc właściwości soi, odpowiadamy na pytanie, jak wygląda, a także w jaki sposób można ją wykorzystać w kuchni.

Jak wygląda soja?

Soja posiada prostokątne lub podłużne strąki, w których można znaleźć od dwóch do czterech nasion. Przyjmują one owalno-prostokątny kształt. Ich barwa może być żółta, biała lub czarno-brązowo. Soję wykorzystuje się zarówno jako pasza dla zwierząt, jak i wartościowy pokarm dla ludzi. Produkt ten jest stosunkowo tani oraz powszechnie dostępny.

Soja - właściwości

Kiedy już wiemy, co to jest soja i jak wygląda, pora przyjrzeć się jej właściwościom. Podobnie jak inne rośliny strączkowe, stanowi ona doskonałe źródło białka. Zawiera wszelkie niezbędne dla zachowania zdrowia aminokwasy we właściwych proporcjach. Może więc być wykorzystywana jako zamiennik białka, np. na diecie wegańskiej, wegetariańskiej czy semiwegetariańskiej. Pozytywne właściwości soi wiążą się również ze sporą zawartością składników mineralnych, takich jak magnez, żelazo, fosfor, cynk, miedź, selen, mangan i wapń.

Soja jest również bogatym źródłem witamin z grupy B, w tym ważnego dla kobiet w ciąży kwasu foliowego (B9), witaminy B1, B2 i B6. Roślina ta pozwala również dostarczyć do organizmu odpowiednią ilość błonnika, kwasów Omega 3 i Omega 6. Jest natomiast produktem niezawierającym witaminy C, A ani B12.

Odpowiedź na pytanie czy soja jest zdrowa, ułatwia obserwacja rodowitych mieszkańców Japonii. Są oni jednym z najbardziej długowiecznych narodów, a ich dieta zawiera spore ilości soi i produktów przygotowanych na jej bazie.Soja jest równie dobrym źródłem białka jak mięso, lecz zawiera od niego znacznie mniej nasyconych kwasów tłuszczowych i nie przyczynia się do zwiększenia poziomu złego cholesterolu we krwi.

Soja - do czego ją wykorzystać?

Można przygotować różne smakowite produkty z soi. Do najpopularniejszych z nich zalicza się tofu, której jest twarogiem z napoju sojowego. Soja w tej postaci nadaje się do sałatek, pieczywa czy dań obiadowych. Z soi powstaje także tempeh – produkt przypominający mięso, wytwarzany ze sfermentowanych nasion tej rośliny. Soja może również posłużyć do przygotowania zupy oraz pysznych kotlecików roślinnych.

Pomysłem na wykorzystanie tego warzywa strączkowego jest kostka sojowa z warzywami. Smakuje ona niemal tak, jakby została przygotowana na mięsie. Jest lekka, pożywna, zdrowa i aromatyczna. Osobom dopuszczającym spożycie mięsa w swojej diecie zapewne przypadnie do gustu zupa sojowa z jarmużem, ugotowana na wywarze z kurczaka z dodatkiem nasion soi. Smakuje ona wyśmienicie zwłaszcza latem. Stanowi świetną alternatywę dla wysokokalorycznych zup z makaronem czy ryżem.

Soja - przeciwwskazania

Niektóre właściwości soi powodują, że może być ona szkodliwa i powodować skutki uboczne. Wiążę się to zwłaszcza z zawartością izoflawonów w tej roślinie. Są to flawonoidy, które mogą prowadzić do zaburzenia gospodarki hormonalnej u mężczyzn. Spożywanie soi przez długi czas w nadmiernej ilości może skutkować m.in. ginekomastią, zaburzeniami erekcji oraz utratą libido. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego typu skutków ubocznych jest jednak minimalne, ponieważ dieta musiałaby się składać praktycznie z samej soi w ogromnych ilościach.

Przeciwwskazaniem do jedzenia soi mogą być zwłaszcza różnego rodzaju choroby układu hormonalnego, takie jak np. niedoczynność czy nadczynność tarczycy. Ma to związek z tym, że soja utrudnia przyswajanie jodu z pożywienia. Soja może również wywoływać reakcje alergiczne, dlatego osoby z alergią powinny spożywać ją z zachowaniem ostrożności.