Dania z rozmarynem

Skąd pochodzi i jak wygląda rozmaryn?

Rozmaryn w stanie dzikim spotykany jest w rejonie Morza Śródziemnego. Miejsca jego występowania to Azory, Madera, Wyspy Kanaryjskie, Maroko, Algieria, Tunezja, Cypr, Turcja, Grecja, Włochy, Francja, Portugalia, Hiszpania, a także dawna Jugosławia. Chociaż najlepsze warunki do spokojnego wzrostu posiada właśnie na terenie Włoch, Grecji, Hiszpanii, Turcji, Francji oraz na obszarze północnej Afryki (wybrzeże), uprawiany jest w wielu krajach świata. Spotkamy go także w Polsce, przy czym Polacy uprawiają go głównie w doniczkach. Jak wygląda rozmaryn? Rozmaryn lekarski to wiecznie zielony krzew, który dorasta do 2 metrów wysokości. Jego liście są drobne, błyszczące i kształtem przypominają igły cisa. Z kolei kwiaty mogą mieć jasnoniebieską, różowawą, białą lub niebieskofioletową barwę.

 

Właściwości rozmarynu

Rozmaryn posiada wiele korzystnych dla zdrowia właściwości. Dowiedziono między innymi, iż działa przeciwzapalnie, wirusobójczo, grzybobójczo oraz antybakteryjnie. Pewnie właśnie dlatego dawniej we francuskich szpitalach palono rozmaryn z ziarnami jałowca dla oczyszczenia powietrza. Rozmaryn poprawia trawienie i łagodzi bóle żołądka - ze względu na to warto go stosować jako przyprawę. Wykazuje właściwości przeciwnowotworowe i przeciwcukrzycowe. Korzystnie wpływa na serce i wspiera odporność organizmu. Warto też dodać, że pomaga leczyć ból mięśni i stawów oraz działa ochronnie na wątrobę. Rozmaryn posiada zresztą wiele cennych właściwości zdrowotnych - działa uspokajająco, a nawet wspomaga pamięć.


Posiada też dużo wartości odżywczych. Niezwykle ceniony w lecznictwie jest olej z rozmarynu. Stosowany w aromaterapii, pozwala się wyciszyć i uspokoić. Wspomaga też funkcje oddechowe. Jego wdychanie wzmacnia układ odpornościowy i łagodzi przekrwienie gardła oraz nosa, dzięki czemu jest skuteczne w udrażnianiu dróg oddechowych. Może być stosowany do masażu i do pielęgnacji włosów. Warto bowiem wiedzieć, że stymuluje mieszki włosowe do wzrostu. Z kolei napar z rozmarynu łagodzi bóle żołądka, działa żółciotwórczo i żółciopędnie. Wspomaga więc chore jelita i pęcherzyk żółciowy. Stosowany jest dla poprawy trawienia.

 

Rozmaryn świeży czy suszony?

Rozmaryn może być stosowany zarówno w wersji świeżej, jak i suszonej. Można go stosować zamiennie, przy czym rozmaryn suszony wydaje się mieć więcej składników odżywczych. W 100 gramach suszonej rośliny znajdziemy więcej kalorii, ale i białka, błonnika, witaminy C, witamin z grupy B i witaminy A, a także wapnia, żelaza, magnezu czy cynku.

Świeże gałązki rozmarynu stosowane są w kuchni przede wszystkim do marynowania. Może być pieczony czy grillowany - wygodnie zdejmuje się rozmaryn z mięsa czy warzyw i można się delektować ich wybornym smakiem. Suszony rozmaryn dodajemy raczej do warzyw, dań ryżowych czy zup. Można go też dodawać do wina czy piwa. Zastosowany do marynaty, może się w trakcie pieczenia spalić i wydzielić mocny, gorzki smak.

 

Zastosowanie rozmarynu w kuchni

Rozmaryn znajduje szerokie zastosowanie w kuchni - zwłaszcza śródziemnomorskiej. Przy jego pomocy można wykonać wiele wspaniałych dań i wypieków, jak na przykład focaccia z rozmarynem (włoski chleb z ciasta drożdżowego), kurczak w rozmarynie czy pieczeń marynowana w ziołach. Rozmaryn najlepiej komponuje się z daniami mięsnymi - pasuje zwłaszcza do drobiu, baraniny i jagnięciny. Może być także składnikiem sosu do mięsa, na przykład do wieprzowiny. Rozmaryn świetnie się komponuje także z rybami.


Na pewno każdemu przypadną do gustu ziemniaki z rozmarynem. To sposób na urozmaicenie każdego obiadu! Rozmaryn pasuje też do dań ryżowych, a nawet do zup. To idealny dodatek do wędlin. Co ciekawe, może być też dodawany do win czy piw - wzbogaca ich smak i aromat. Łodyga rozmarynu może być stosowana jako aromatyczny szpikulec do szaszłyków. Z kolei kwiaty tej rośliny dodaje się do sałatek. Kandyzowane kwiaty są zaś wspaniałym elementem dekoracyjnym. Rozmaryn jest tak często wykorzystywany w kuchni z uwagi na swój orzeźwiający, korzenny zapach i lekko gorzki smak.

 

Czym zastąpić rozmaryn?

Rozmaryn można w razie potrzeby zastąpić innym ziołem, na przykład użyć majeranku. Sprawdzi się też estragon - zwłaszcza gdy dodamy go do ziemniaków. Do mięs można też zastosować - zamiast rozmarynu czy majeranku - tymianek lub cząber. Ogólnie jednak jest to przyprawa, którą ciężko czymś zastąpić, ponieważ posiada bardzo charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny aromat i smak. Rozmaryn znajduje się w składzie ziół prowansalskich, jednak jest tylko jednym z elementów tej przyprawy. Jeśli jednak chcemy by był odczuwalny, warto zastąpić go właśnie ziołami prowansalskimi.

Polecane przepisy