Ser halloumi nie bez powodu jest uznawany za znak rozpoznawczy kuchni Cypru. Przeciętny mieszkaniec wyspy Afrodyty pochłania każdego roku blisko 8 kilogramów sera halloumi, który na Cyprze wytwarzany jest od wieków w wielu gospodarstwach domowych, zaś jego recepturę przekazuje się z pokolenia na pokolenie.

Co to jest halloumi?

Halloumi to ser, kiedyś produkowany przede wszystkim z mleka koziego i owczego, dziś coraz częściej dodaje się również krowie, przede wszystkim ze względów ekonomicznych. Za obowiązkowy składnik halloumi uchodzi również suszona mięta, która nie tylko dodaje smaku, ale także chroni specjał przed zepsuciem. Podobnie jak moczenie w solance, dzięki czemu ser może być przechowywany wiele miesięcy.

Cypryjczycy są oczywiście głównymi konsumentami halloumi, jednak przysmak cieszy się ogromną popularnością także w Wielkiej Brytanii, gdzie ceni się jego niezwykłe właściwości, przede wszystkim wysoki punkt topnienia, dzięki czemu ser świetnie nadaje się do smażenia i grillowania. Podczas obróbki termicznej nie rozpada się, zachowując zwartą strukturę – pod chrupiącą skórką kryje się miękki i elastyczny miąższ. Halloumi świetnie smakuje z dodatkiem soczystych owoców np.: gruszek lub z awokado.

Gdzie kupić ser halloumi? W ostatnich latach ser halloumi coraz częściej pojawia się w polskich sklepach, także dyskontach oferujących go w dość korzystnej cenie. Szukajcie go w lodówkach, obok serów kozich czy twarogu. Zwykle pakowany jest w pudełko.

Ser halloumi – właściwości odżywcze

Decydując się na zakup halloumi zapoznajmy się najpierw z jego składem. Dobry jakościowo produkt powinien zawierać tylko mleko (krowie, owcze i kozie), podpuszczkę mikrobiologiczną, sól i miętę. Inne składniki świadczą o tym, że wyrób odbiega od cypryjskiego oryginału.

Czy ser halloumi jest zdrowy? Tradycyjny halloumi jest bogatym źródłem pełnowartościowego białka, a także witamin z grupy B oraz witaminy A, D i E. Dostarcza również sporo cennych składników mineralnych, zwłaszcza wapnia (pozytywnie wpływa na kości i zęby oraz układ mięśniowy czy serce) i potasu (wzmacnia system nerwowy, sprzyja regulacji gospodarki wodnej i ciśnienia krwi).

Z jedzeniem sera nie należy jednak przesadzać. To produkt kaloryczny (w 100 g kryje się 325 kcal), bogaty także w sól. Pamiętajmy, że nadmiar sodu zwiększa ryzyko chorób serca, nadciśnienia tętniczego czy też niewydolności nerek.

Ser halloumi – jak zrobić?

Ser halloumi w sklepach znajdziemy zwykle w dwóch wersjach – w kawałku i krojonej. Ta druga opcja sprawdzi się zwłaszcza wtedy, kiedy potrzebujemy jednakowych plastrów do kanapek, burgerów czy sałatek. Z kolei ser halloumi w kawałku daje nam możliwość pokrojenia go dokładnie tak jak lubimy. Możemy na przykład zrobić nieco większą kostkę, która świetnie będzie pasować do szaszłyków. Ważne, żeby halloumi kroić w grube plastry lub kostkę, dzięki czemu ser dobrze się upiecze i będzie chrupiący na zewnątrz i miękki w środku.

Ser znakomicie nadaje się do smażenia, grillowania i zapiekania. Przed położeniem na grilla halloumi warto dokładnie z obu stron posmarować oliwą – zapobiegnie to jego rozpływaniu się na boki podczas obróbki. Ser halloumi z patelni będzie równie smaczny jak z grilla, nie musimy dodawać do niego dodatkowego tłuszczu oprócz niewielkiej ilości wspomnianej oliwy.

Jak przyrządzić ser halloumi? - przepisy

Po obróbce halloumi można dodać do kanapki (Cypryjczycy często jedzą go w chlebku pita, z warzywami oraz sosem z czarnych oliwek, papryczki chili, soku z cytryny, czosnku i oliwy) albo sałatek, np. tradycyjnej greckiej, w której zastępuje fetę. Dobrze komponuje się również z zielonymi sałatami (rukolą, roszponką) oraz awokado.

Halloumi świetnie sprawdza się w szaszłykach czy burgerach, znakomicie pasuje do mięsa drobiowego. Następnym razem przygotowując burgery, zastąpcie kotlety plastrami halloumi – będzie inaczej, a równie pysznie. Po podsmażeniu można go dodać do jajecznicy lub makaronu. Pysznym daniem obiadowym będą grillowane szparagi z halloumi i salsą pomidorową. Cypryjczycy jedzą ten ser nawet na deser, oblany miodem i posypany sezamem. Dania z serem halloumi są pyszne!

Ser halloumi – czym zastąpić?

Ser halloumi ma charakterystyczny smak, wynikający z użycia przy jego wyrobie mleka koziego lub owczego. Trudno go więc czymś zastąpić – zwłaszcza biorąc pod uwagę jak zachowuje się podczas obróbki cieplnej.

Zbliżoną konsystencję i smak ma oscypek. Pamiętajmy jednak, żeby wybrać oscypek biały, nie wędzony. W sałatkach, kanapkach czy szaszłykach powinien dobrze zastępować halloumi.

Topowe dania kuchni cypryjskiej – nie tylko ser halloumi

Ser halloumi to bez wątpienia najsłynniejszy produkt cypryjski, jednak tutejsza kuchnia, stanowiąca mieszankę różnych tradycji kulinarnych, oferuje znacznie więcej przysmaków.

W cypryjskich restauracjach i tawernach króluje mezé. Pod tą nazwą kryją się rozmaite przekąski, zarówno grillowany halloumi i hummus (pasta z ciecierzycy, tahini, soku z cytryny, czosnku i oliwy), jak i grillowane kałamarnice, wędzone wieprzowe kiełbaski loukaniko czy yemista – nadziewane mielonym mięsem i ryżem pomidory i papryki.

Tradycyjnym przysmakiem cypryjskim jest afelia, czyli marynowana w czerwonym winie wieprzowina, obficie doprawiania kolendrą, kminkiem, papryką i cynamonem, a następnie pieczona w glinianym piecu. Inny tutejszy specjał to dolmades – gołąbki z ryżu i mielonego mięsa, zawinięte w liście winogron.

Flagowym daniem Cypryjczyków jest też kleftikojagnięcina pieczona w sosie własnym, podawana z marchewką, cebulą, fasolą szparagową i pomidorami. Miłośników zup na pewno zaciekawi avgolemono, potrawa przyrządzana z jajek i soku z cytryny, skuteczne remedium na przeziębienie i… kaca. Cypryjczycy, podobnie jak Grecy, uwielbiają też musakę – zapiekankę z ziemniaków, bakłażanów, mielonego mięsa wołowego lub jagnięcego i sera, doprawianą sosem beszamelowym.