Roślina, zwana także palczatką cytrynową lub cytrolenową, tworzy rozrośnięte kępy o długich i ostrych liściach. Trawa cytrynowa pochodzi z południowo-wschodniej Azji, gdzie często rośnie w ogrodach czy parkach, ponieważ posiada sporo walorów dekoracyjnych, jednak najbardziej ceni się ją za właściwości smakowe i odżywcze.
Trawa cytrynowa jest uprawiana na dużą skalę w krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym jako roślina przyprawowa. Dolna część łodygi tej byliny nadaje napojom oraz potrawom warzywnym, mięsnym i rybnym przyjemnego, cytrynowego aromatu. Trudno sobie wyobrazić bez niej wiele dań kuchni Indonezji, Malezji, Sri Lanki, Tajlandii czy Indii.
Swoje właściwości zapachowe roślina zawdzięcza silnemu stężeniu olejku cytronelowego – związku, który powszechnie wykorzystuje się w przemyśle medycznym, chemicznym i perfumeryjnym. Znajdziemy go w składzie leków (np. popularnego preparatu Amol), kremów do opalania oraz środków odstraszających owady.
Trawa cytrynowa – właściwości odżywcze
Trawa cytrynowa od wieków jest ceniona jako roślina lecznicza. W tradycyjnej medycynie azjatyckiej uznawano ją za skuteczne remedium na niestrawność i problemy z apetytem, ale również stosowano jako lek na bóle głowy, kaszel czy reumatyzm. Od wieków po trawę cytrynową chętnie sięgają również mieszkańcy Ameryki Południowej, gdzie jest traktowana jako środek poprawiający koncentrację oraz zapewniający jasność umysłu. Często wzbogaca smak popularnego w tym regionie świata napoju yerba mate, czyli mikstury z suszonych liści ostrokrzewu paragwajskiego.
Trawa cytrynowa, oprócz olejków eterycznych, dostarcza również solidnej dawki białka, witamin (zwłaszcza A, C, B1, B2, B3, B6), kwasu foliowego oraz cennych dla organizmu minerałów, w tym: żelaza, potasu, magnezu, cynku, sodu i wapnia. Badania naukowe wykazały, że roślina wykazuje właściwości przeciwgorączkowe, moczopędne, tonizujące, antybakteryjne i przeciwgrzybiczne. Zwiększa odporność organizmu. Pobudza metabolizm, wspomaga trawienie oraz wzmaga apetyt. Może poprawiać koncentrację, a nawet zwiększać zdolność przyswajania wiedzy.
Jak kupować trawę cytrynową
Jeszcze niedawno trawa cytrynowa była w Polsce praktycznie niedostępna i uznawano ją za produkt bardzo egzotyczny. Obecnie można ją kupić zarówno w postaci świeżej lub marynowanej, jak i suszonej (najczęściej metodą tradycyjną, czyli na słońcu). W tej ostatniej formie ma jednak trochę mniejsze walory kulinarne, ponieważ suszenie zmniejsza zawartość związków aromatycznych. Trawa cytrynowa dobrze znosi natomiast mrożenie. Świeżą przechowujemy w lodówce, jednak nie dłużej niż 3 tygodnie. Warto też pamiętać, by owinąć ją szczelnie w folię spożywczą, ponieważ w przeciwnym razie intensywnym zapachem przejdą inne produkty znajdujące się w chłodziarce.
W kuchni wykorzystuje się dolną część łodygi trawy cytrynowej – białą i miękką, którą – by uzyskać pełnię aromatu – należy posiekać lub zmiażdżyć przed dodaniem do potrawy. Można ją również wykorzystać w całości, jako składnik marynaty albo patyczek do szaszłyków.
Trawę cytrynową najlepiej wykorzystywać w całości, ponieważ podczas gotowania staje się twarda i włóknista. Dlatego przed zaserwowaniem potrawy powinniśmy wyjąć łodygi, które nie mają już wtedy żadnych walorów smakowych.
Trawa cytrynowa – zastosowanie w kuchni
Dzięki cytrynowo-limonkowemu aromatowi, z wyczuwalną lekką nutą imbiru, trawa cytrynowa świetnie sprawdza się w rozmaitych potrawach. Warto nią aromatyzować zupy (nie tylko orientalne, ponieważ nada ciekawego smaku nawet naszemu rodzimemu rosołowi), sosy, marynaty, kompoty i napoje, w tym herbatę, zarówno czarną, jak i zieloną. Znakomicie pasuje do gaszących pragnienie lemoniad czy smoothies.
Trawę cytrynową można dodawać do dań smażonych w woku. Jest niezastąpiona w tradycyjnym azjatyckim curry – pikantnym gulaszu z kurczakiem lub krewetkami, pomidorami i mleczkiem kokosowym, z którym przyprawa szczególnie dobrze się komponuje.
Bez trawy cytrynowej nie przygotujemy też tom yam, czyli słynnej tajskiej zupy na bazie bulionu, drobiu lub owoców morza, grzybów, chili, galangala (przyprawa o właściwościach zbliżonych do imbiru) oraz liści aromatycznej rośliny papeda.
Zobacz też: Moje Gotowanie na maj 2019 - spis treści
