Symbolika wielkanocnego koszyka
Chleb, kiełbasa, jajko i sól to baza święconki, ale czy wiecie dlaczego znajdują się w niej akurat te produkty i jakie jest ich znaczenie? Oto szybki przegląd zawartości wielkanocnego koszyczka i jego symboliki.
Jajko - choć to jeden z najpopularniejszych symboli wielkanocnych, to dołączyło ono do święconki najpóźniej. Jest znakiem nowego życia, odrodzenia i zwycięstwa nad śmiercią. Do święcenia nosimy zwykle jajka ugotowane na twardo, ale nierzadko w koszyczkach lądują także pisanki, wydmuszki czy jajka z czekolady.
Kiełbasa - zgodnie z tradycją, w koszyczku wielkanocnym powinno znaleźć się mięso, symbolizujące dostatek i zdrowie. Zwykle jest to biała lub wędzona kiełbasa, jednak święcić możemy także wszelkiego rodzaju wędliny, pasztety czy pieczenie.
Chleb - uniwersalny symbol dostatku i pomyślności. Niemal we wszystkich kulturach i miejscach na świecie jest on podstawowym produktem, niezbędnym do życia. W religii chrześcijańskiej ma on jeszcze większe znaczenie, gdyż symbolizuje ciało Chrystusa.
Chrzan - mocny i ostry chrzan symbolizuje krzepę, siłę, tężyznę i zdrowie. Według innej teorii chrzan, wyciskający z oczu łzy podczas jedzenia, ma symbolizować mękę i gorycz męki Pańskiej.
Sól - symbol oczyszczenia i ma za zadanie odstraszać złe duchy. Sól od wieków znana jest jako środek konserwujący, który chroni żywność przed zepsuciem, a my mamy żyć tak, aby być „solą ziemi”.
Baranek - figurka baranka symbolizuje zmartwychwstanie. Jest także metaforą ofiary i czystości. Mówi się, że baranek wielkanocny chroni przed nieszczęściami i zapewnia domownikom powodzenie. Zwykle spotykamy figurki wykonane nie tylko z masła lub z cukru, ale w sprzedaży znajdziemy także baranki czekoladowe czy takie z ciasta.
Symbole na świątecznym stole
Wielkanocne potrawy to ważny element świętowania. Jajka, wędliny, zupy i ciasta cieszą nasze oczy i brzuchy. Dlaczego akurat te potrawy towarzyszą nam przy świętowaniu i co symbolizują? Zobaczcie jakie jest znaczenie najpopularniejszych pozycji z wielkanocnego menu, a następnie skorzystajcie z naszych przepisów na te kultowe smakołyki.
Kiełbasy, pasztety, wędliny
Wielu z nas podczas Wielkiego Postu rezygnuje ze spożywania mięsa, więc podczas wielkanocnego śniadania wędliny i kiełbasy królują na stole. Symbolika wszelkiego rodzaju mięsnych wywodzi się z dawnych czasów. Choć teraz wszelkiego rodzaju wędliny są na wyciągnięcie ręki, dawniej takie produkty jadało się tylko od święta. Z tego względu miały one symboliczne znaczenie dostatku i powodzenia. Niektóre źródła przywiązują też wędlinom i kiełbasom symbole zdrowia i płodności.
Oczywiście najlepsze wyroby mięsne to te własnej roboty. Choć tradycja wędzenia domowych szynek czy robienia domowej kiełbasy nie jest już tak popularna jak dawniej, w okresie świątecznym w wielu domach powraca się do tego zwyczaju. Przygotowanie własnej roboty pasztetu czy klopsa z jajkiem jest znacznie prostsze niż mogłoby się wydawać, a smak jest nieporównywalnie lepszy niż ze sklepowej półki. 
Aby wyczarować tradycyjne pieczone i wędzone wyroby wystarczy dobrej jakości mięso, aromatyczne przyprawy i dobrej jakości sprzęt kuchenny. Z pomocą wielofunkcyjnej maszynki do mielenia Bosch CompactPower, w kilka chwil drobno zmielimy wszystkie rodzaje mięs. Wysoka moc (2000 W MBP*) i duża komora mielenia (aż 8 cm) pozwolą w kilka chwil przerobić nawet do 4 kg mięsa na minutę przy sicie 8 mm. Duży otwór wsypowy i popychacz dodatkowo ułatwią i przyspieszą mielenie. Tak przygotowaną mięsną masę możemy przerobić na wiele smakowitych specjałów. Będzie ona bazą zarówno pieczonego klopsa i pasztetu, jak również białej kiełbasy. Dzięki dołączonej do zestawu nasadce masarskiej, możemy z łatwością nadziewać domowe kiełbaski.
Przepis na domową białą kiełbasę
Składniki:
- 1,5 kg karkówki wieprzowej
- 1/2 kg pręgi lub szynki wołowej
- 1 kg podgardla
- 2 łyżeczki przeciśniętego czosnku
- 2,5 łyżeczki soli
- 1 łyżeczka pieprzu
- 2 łyżeczki uprażonych ziaren gorczycy
- 2 łyżeczki suszonego majeranku
- 1 płaska łyżeczka mielonego ziela angielskiego
- gotowe jelita wieprzowe oczyszczone
Przygotowanie:
1) Mięso czyścimy dokładnie z błon, kroimy w kostkę 3-cm, mieszamy z czosnkiem i wstawiamy do lodówki na 3 godz., a następnie mielimy dwa razy w maszynce – raz przez grube oczka i drugi raz przez drobne. Następnie mieszamy ze wszystkimi przyprawami i szklanką bardzo zimnej wody.
2) Masę wyrabiamy mocnymi ruchami ręki przez dłuższy czas – powinna być tak gęsta, wilgotna i kleista, aby trzymać się dłoni. Jelita bardzo dokładnie płuczemy (najczęściej są w słonej zalewie), potem wkładamy do zimnej wody z dodatkiem 2 łyżek octu.
3) Na maszynkę nakładamy nasadkę masarką, nakładamy jelita i napełniamy, masując delikatnie, aby farsz równo się ułożył. Co jakiś czas robimy pętelkę, aby powstały pętka. Jeśli zauważymy bąbel powietrza, przekłuwamy igłą. Kiełbasę gotujemy powoli, całkowicie zanurzoną, przez ok. 20 min.
Żurek i barszcz biały
Żurek i barszcz biały to jedne z nieodłącznych elementów wielkanocnego stołu. Przepisy na te dwie tradycyjne zupy różnią się w zależności od zakątka Polski. Niezależnie od konkretnej receptury, zwykle zupy te podaje się z dodatkiem gotowanego jajka i gotowanej kiełbasy. Sekretem idealnego żurku wielkanocnego jest także dodatek chrzanu. To właśnie mocna i ostra chrzanowa nuta nadaje żurkowi charakterystycznego smaku. Przygotowania domowej zupy warto więc zacząć od utarcia świeżego korzenia chrzanu. Możemy to od razu zrobić w większej ilości, ponieważ ten ostry dodatek doskonale uzupełni także inne wielkanocne dania. Świetnie pasuje do szynek, kiełbasy, pasztetu, klopsa czy faszerowanych jajek.
Przyrządzenie domowego chrzanu jest banalnie proste, jednak potrafi wycisnąć z nas morze łez, dlatego warto odpuścić sobie ręczne ścieranie na tarce na rzecz tego mechanicznego. Wielofunkcyjna maszynka Bosch CompactPower z nakładką o drobnych oczkach pozwoli w kilka sekund utrzeć na drobnych oczkach pokaźne ilości chrzanu. Dzięki bębnom wykonanym ze stali nierdzewnej, chrzanowa papka nie przesiąka innymi zapachami, a samo urządzenie znacznie łatwiej się czyści. Na bazie świeżego, aromatycznego chrzanu możemy ugotować tradycyjny, wyrazisty żurek z poniższego przepisu.
Składniki:
- 500 ml zakwasu
- 2 l wody
- 300 g kości
- 350 g boczku wędzonego
- 3 pałki białej kiełbasy
- 3 jajka
- 250 ml śmietanki kremówki
- 3 łyżki stołowe mąki pszennej
- 5 szt cebuli
- 1/2 selera
- 1 łyżeczka chrzanu
- 1 korzeń pietruszki
- 1 marchew
- przyprawy: ziele angielskie, liść laurowy, majeranek, sól, pieprz
Przygotowanie:
1) Do dużego garnka wlać wodę, dodać wędzone kości. Dorzucić marchew, seler, pietruszkę, liście laurowe, ziele angielskie i ugotować wywar.
2) W międzyczasie cebulę i boczek pokroić w kostkę i przesmażyć na patelni. Z wywaru wyciągnąć kości, dodać przesmażoną cebulę z boczkiem i surową kiełbasę. Gotować kolejne 10-15 min. Kiełbasę wyciągnąć.
3) Wlać 250 ml zakwasu, spróbować czy odpowiada nam taki poziom kwaśności i w razie potrzeby dolać więcej. Śmietankę kremówkę i mąkę rozrobić w małym garnku, a następnie zahartować wlewając gorącą zupę. Wszystko dokładnie rozmieszać rózgą. Następnie wlać do gotującego się żurku.
4) Do zupy dodać chrzan, sól, pieprz i dużą ilość majeranku. Na talerzu ułożyć polówki jajka i plasterki białej kiełbasy, nalać żurku.
Mazurek, babka, sernik i keks
Wielkanocny stół zdobią także słodkie przysmaki wśród których prym wiedzie mazurek i babka. To ciasto szczególnie kojarzy nam się z tym wyjątkowym czasem w roku, a symbolika wiąże się z poprzedzającym je postem. Dawniej słodkie przysmaki miały być swoistą nagrodą za wytrwanie w postanowieniach podczas Wielkiego Postu.
Domowe ciasta często są praco i czasochłonne, dlatego w czasie przygotowań wielkanocnych warto skorzystać z pomocy kuchennych sprzętów, aby przyspieszyć pracę i zdążyć ze wszystkim na czas. Z wielofunkcyjną maszynką do mielenia Bosch CompactPower z łatwością zmielimy ser na sernik idealnie gładko. Wymienna nasadka z młynkiem żarnowym pozwoli zmielić kawę lub ziarna na mąkę. Z kolei przystawka z wyciskarką do cytrusów pomoże przygotować świeży sok, na bazie którego szybko wyczarujemy domowy lukier.
Składniki:
- 150 g migdałów
- 2 jajka
- 1 szczypta soli
- 5 łyżek stołowych drobnego cukru
- 1 łyżka stołowa mąki
- 5 łyżek stołowych dżemu
- 100 g gorzkiej czekolady
- 3 łyżki stołowe śmietanki kremówki
- 2 łyżki stołowe masła
- 2 łyżki stołowe brandy
- 3 łyżki stołowe orzechów włoskich
- 2 łyżki stołowe orzechów laskowych
- 3 łyżki stołowe płatków migdałowych
- owoce kandyzowane
Przygotowanie:
1) Spód: Tortownicę o średnicy 26 cm wykładamy pergaminem, natłuszczamy, oprószamy mąką i wstawiamy w chłodnej miejsce. Połowę migdałów mielimy na proszek, a pozostałe ścieramy na tarce o dużych oczkach lub grubo siekamy. Oddzielamy białka od żółtek. Dwa białka ubijamy na sztywną pianę. W trakcie ubijania, kiedy białka będą już puszyste, ale jeszcze nie sztywne, powoli dosypujemy miałki (drobny) cukier. Ważne, żeby nie był to cukier puder - z nim piana z białek nie będzie tak sztywna, jak trzeba. Po dodaniu cukru pianę ubijamy jeszcze przez 10 minut.
2) Do masy bezowej dodajemy proszek migdałowy i łyżkę mąki. Mąkę i pianę z białek delikatnie łączymy, uważając, by piana nie straciła swojej objętości. Następnie ostrożnie dodajemy posiekane/starte na tarce o grubych oczkach migdały. Całość rozsmarowujemy na dnie tortownicy. Spód na mazurek orzechowy pieczemy w temperaturze 160°C i od czasu do czasu uchylamy drzwiczki piekarnika, aby uchodził z niego nadmiar pary. Po mniej więcej 30 minutach spód mazurka powinien być lekko przyrumieniony i gotowy do wyjęcia. Spód pod mazurek orzechowy wyjmujemy z pieca i studzimy. Wystudzony blat makaronikowy może czekać na udekorowanie nawet 2 dni.
3) Masa do mazurka orzechowego: gorzką czekoladę roztapiamy w rondelku z 3 łyżkami śmietanki (kremówka, 30% lub 36%). Na najmniejszym ogniu lub w kąpieli wodnej ubijamy 2 żółtka z dwiema łyżkami cukru pudru. Następnie żółtka ucieramy z masłem, masą czekoladową i dwiema łyżkami brandy. Blat makaronikowy smarujemy cienką warstwą dżemu malinowego i kremem czekoladowym. Mazurek orzechowy dekorujemy orzechami i owocami kandyzowanymi (wiśnie, śliwki kalifornijskie, ananasy).
Znając symbolikę zawartości wielkanocnego koszyczka oraz znaczenie potraw, podawanych na świąteczne śniadanie, celebracja przy stole nabiera jeszcze większego znaczenia. Kultywujmy więc nasze wspaniałe kulinarne tradycje i gotujmy domowe smakołyki na Wielkanoc. Aby zdążyć przyrządzić je wszystkie, usprawniajmy świąteczne przygotowania wspomagając się wielofunkcyjną maszynką Bosch Compact Power. Więcej o sprytnych urządzeniach marki Bosch dowiecie się tutaj. Gotujcie i smakujcie święta, ciesząc się wspólnymi chwilami przy stole, a kiedy świąteczny czas dobiegnie końca, nie marnujcie wielkanocnych przysmaków. Zadbajcie o odpowiednie przechowywanie wszystkich pozostałości ze świąt z systemami próżniowymi marki Bosch. Specjalne pojemniki i woreczki strunowe pozwolą szczelnie zapakować mięsa czy ciasta, znacznie przedłużając ich świeżość. Sprawdźcie jak świętować i nie marnować na stronie www.bosch-home.pl/system-próżniowe.
Artykuł powstał we współpracy z marką Bosch.
